Dieren eten - Jonathan Safran Foer

Tot enkele jaren geleden was Jonathan Safran Foer afwisselend vegetariër en vleeseter. Toen hij echtgenoot en vader werd, stelde hij zichzelf de vraag: waarom eten we dieren? En zouden we ze ook eten als we wisten hoe ze op ons bord terechtkomen?

In een briljante synthese van filosofie, literatuur, wetenschap en undercoverjournalistiek onderzoekt Jonathan Safran Foer in 'Dieren eten' de verschillende verhalen die we onszelf vertellen om ons eetgedrag te rechtvaardigen - van folklore tot populaire cultuur, van familietradities tot westerse mythen - en laat hij zien hoe die verhalen onze onwetendheid in stand houden.

Dieren eten is een boek van sterke morele gedrevenheid en grote ruimhartigheid, voor mensen en voor dieren. Het is geschreven met de stilistische brille en creativiteit die Foers twee vorige boeken tot bestsellers maakten. Het resultaat is een prikkelend en uitdagend boek over de verhalen die ons verteld worden – en de verhalen die ons verteld moeten worden.

Jonathan Safran Foer (Washington D.C., 1977) studeerde filosofie aan de Princeton University en zijn thesis resulteerde in 2002 in een eerste boek Alles is verlicht. Non-fictieboek Dieren eten van 2009 is zijn derde van de vijf die hij tot nog toe schreef.

De auteur heeft heel veel onderzoek gedaan voor dit boek en dat merk je wel degelijk. Daardoor is het wetenschappelijk onderbouwd maar het boek is meer dan dat. Hij heeft gesproken met vegetariërs en veganisten, traditionele veehouders, vertegenwoordigers van grote bio-industriebedrijven maar ook met medewerkers in zulke grote bedrijven die getuigen van de praktijken daar. Het boek begint ook met een illegaal bezoek aan een bio-industriebedrijf waarbij de auteur de daver op zijn lijf had. Zijn persoonlijke ervaringen doorheen zijn leven completeren het geheel.

De auteur heeft een heel erg vlotte manier van schrijven en door vanuit zijn persoonlijk verhaal te vertrekken, wordt de lezer begeleid in een traject om zelf te ontdekken wat er speelt in de sector. De ethische kant primeert absoluut in dit verhaal, zijn filosofische opleiding zal hier wel niet vreemd aan zijn. Maar er spelen ook andere vragen, zoals bijvoorbeeld de maatschappelijke, economische en milieu effecten van het eten van dieren. Hij belicht diverse kanten van het hele verhaal.

Jonathan Safran Foer heeft er een heel leesbaar boek van gemaakt dat je op verschillende manieren wegwijs maakt in de wereld van het eten van dieren. Maar het is vooral het dierenwelzijn dat Foer nauw aan het hart ligt en als je de verhalen hier leest, weet je dat dierenwelzijn geen prioriteit is in de bio-industrie die zorgt voor het grootste deel van de vleesconsumptie, integendeel zelfs. Soms kan je niet anders dan walging voelen voor wat mensen dieren aandoen, dieren die niet meer beschouwd worden als levende wezens maar als producten.

Dieren eten is een boek dat je ogen opent en een keerpunt is, na het lezen van dit boek ben je niet meer dezelfde. De klimaatimpact van het houden en eten van dieren is trouwens gigantisch en ook dit heeft de auteur hier goed belicht. Het boek mag dan al 15 jaar geleden gepubliceerd zijn, het is absoluut nog actueel.

Uitgeverij: Ambo|Anthos (2009) - 336 blz.

Oorspronkelijke titel: Eating Animals

Vertaling: Otto Biersma en Onno Voorhoeve

De tunnel - Anna Woltz

Londen 1940. Vier jonge mensen, vier levens.

Zonder de bommen hadden ze elkaar nooit ontmoet.

Dit is ons verhaal.

We leren elkaar kennen diep onder de grond, in de tunnels van de Ondergrondse. Elke nacht schuilen we daar voor de bommen die Londen verwoesten.

Quinn is vijftien. Ze is van huis weggelopen met een tas vol juwelen en ze wil de wereld veranderen. Jay beneemt me de adem. Hij is alles kwijt, dus regels kunnen hem gestolen worden. Sebastian is Quinns grote broer, maar ze noemt zijn naam niet. Voor zijn familie bestaat hij niet meer.

En ik? Ik ben Ella, net een jaar ziek geweest. Ik was onzichtbaar - maar toen kwam de tunnel.

*****

Anna Woltz (Londen, 1981) groeide op in Den Haag, is Nederlands kinderboekenschrijfster, werkte als journalist en nu is ze fulltime schrijfster. Op haar vijftiende schreef ze een jaar lang columns voor de Volkskrant over haar leven op school en deze werden in 1998 gebundeld in Overleven in 4b. In 2002 kwam dan haar eerste kinderboek uit Alles kookt over en sindsdien verschenen er nog tal van boeken die in vele talen vertaald werden. Ze ontving verschillende prijzen zoals de Gouden Griffel voor Gips en de Zilveren Griffel voor Alaska en De tunnel.

De tunnel wordt helemaal vanuit het oogpunt van Ella verteld, zij is de ik-persoon en het is via haar dat je de andere personages leert kennen. Vanaf de eerste bladzijde weet je al dat er van de vier jonge mensen slechts drie zullen overleven maar het hoe en wie dat zal pas aan het einde prijsgegeven worden. In september 1940 begint de Blitz en de start hiervan is ook het beginpunt van dit boek. De vier kennen elkaar niet buiten broer en zus uiteraard, maar ze leren elkaar al heel snel kennen en verzeilen samen in een tunnel in de Ondergrondse.

De auteur heeft het leven tijdens de Blitz die toch wel 8 maanden duurde heel realistisch weergegeven maar er speelt veel meer in dit boek dan het oorlogsgebeuren. Woltz heeft haar personages ook op een interessante en boeiende manier psychologisch uitgediept, ze hebben elk persoonlijke problemen die hun in de weg zitten en het zijn stuk voor stuk zoekende jongeren. Het boek draagt een heel positieve boodschap uit en dat maakte het eens zo mooi om te lezen. Je kan niet anders dan begaan zijn met de verschillende personages die zichzelf zo langzamerhand vinden.

De tunnel is een heel erg mooi en hoopvol boek. Doorheen een indringend verhaal heeft Anna Woltz het leven van de Londense bevolking tijdens de aanhoudende reeks bombardementen van september 1940 tot mei 1941 goed weergegeven én daarnaast kwamen enkele maatschappelijke problemen aan bod. Ook de belevingswereld van jongeren in deze context maar die breder kan doorgetrokken worden, heeft ze goed verwoord. De tunnel is absoluut een aan te raden boek en zeker ook heel mooi voor volwassenen.

Eerder: Alaska

Uitgeverij: Querido (2021) - 231 blz.

Schaduwspel - Cilla & Rolf Börjlind

Een lichaam in een afgelegen Zweeds bos

Een oude Sami-offerplaats

Een gemeenschap die leeft in angst

Wanneer in het bos bij Slagtjärn een lichaam wordt gevonden in een mierenhoop, wordt Olivia Rönning ingeschakeld om de politie te helpen. Het lichaam is bezaaid met bijtwonden en het hoofd ontbreekt. Er zijn geen vingerafdrukken in de registers te vinden en niemand is vermist gemeld. De bloedsporen die worden aangetroffen bij een oude Sami-offerplaats veroorzaken onrust in het dorp. Hoewel de gemeenschap openstaat voor buitenstaanders, groeit de spanning, mede door de aanwezigheid van een geïsoleerde fascistische familie. De dorpelingen zijn terughoudend om mee te werken met de politie, waardoor Olivia uiteindelijk de hulp moet inschakelen van Tom Stilton en Mette Olsäter.

*****

Cilla en Rolf Börjlind is een schrijversduo en ze zijn met dit boek aan hun negende in de Rönning & Stilton-serie toe. In Zweden zijn het de gevierde scenarioschrijvers van onder andere Martin Beck, Arne Dahl en Springvloed, deze laatste is trouwens de serieverfilming van hun eerst twee boeken.

Het was een feest om de vaste personages weer te ontmoeten ook al is het op Stilton en Olsäter lang wachten dit keer, de auteurs hebben hier de absolute hoofdrol toebedeeld aan Olivia Rönning en dat is helemaal ok. Ze komt terecht in een politiekorps waar niet iedereen haar genegen is, dit zorgt voor de nodige spanningen maar het is ook tegelijk voor de lezer weer boeiend om te lezen en soms zelfs wat te gniffelen. Ze krijgt echter wel heel veel hulp van het enige vrouwelijke teamlid dat het korps rijk is, Emmy Sunna en zij blijkt een zeer goede politieagente te zijn.

Als je dit keer al kunt spreken van enige maatschappelijke relevantie dan is het hoe het leven in een kleine dorpse gemeenschap eraan toe gaat waar iedereen elkaar kent maar waar toch ook wat strubbelingen zijn tot zelfs haatgevoelens aan toe. Ook het jachtgebeuren komt aan bod, Olivia zit er zelfs middenin aangezien ze overnacht in een jachthut die zich even buiten het kleine dorpje bevindt. Verder in het boek komt er een zeer dieronvriendelijke praktijk aan het licht die absoluut niet algemeen bekend is, ik had er alleszins nog nooit van gehoord.

Wat betreft de plot kunnen we niet anders dan lovend zijn. De auteurs hebben op een vakkundige manier verschillende lijnen uitgezet, er is een lichaam gevonden maar er spelen ook nog dingen mee van 20 jaar geleden. Het is zeer interessant om het onderzoek hierin te volgen. En spannend is het zeker ook, de setting speelt hierin een rol maar het zijn vooral de plotwendingen die een groot aandeel hebben. Maar ook de onbekende en duistere figuren die in het kleine plaatsje rondwaren dragen hierin bij. Het resultaat is alleszins dat je niet anders kan dan steeds maar verder lezen en dan nog in sneltreinvaart.

Schaduwspel is een geweldig goed boek, het heeft een zeer goed uitgedokterde plot met verrassende plotwendingen waarvan je de laatste helemaal niet zag aankomen en het is dan nog super spannend. Het leesplezier lag dus bij dit negende deel zeer hoog wat je van de paar vorige delen minder kon zeggen. Dat het een zeer filmisch boek is, hoeft geen betoog meer denk ik.

Eerder: Springvloed, De derde stem, Zwarte dageraad, Wiegelied, Koudvuur, Bevroren goud, De samaritaan, Het oog van de nacht

Uitgeverij: A.W. Bruna (2025) - 361 blz.

Oorspronkelijke titel: Skugga över Slagtjärn

Vertaling: Corry van Bree

Twee gezichten - Steve Cavanagh

Elly Parker helpt een uiterst charmante vreemdeling.

Ze weet niet dat hij een UITERST DODELIJKE MOORDENAAR is...

Influencer Elly Parker heeft het ideale leven als internetcelebrity, en iedereen weet dat ook. Ze staat bekend om haar behulpzaamheid. Als ze door een affaire van haar man alles dreigt te verliezen, kijkt de hele wereld mee. Maar zelfs op haar dieptepunt is ze bereid om anderen te helpen - iets waardoor ze het slachtoffer wordt van een sadistisch spel, en ze in een nog grotere nachtmerrie terechtkomt. De enige die haar kan helpen is voormalig oplichter en advocaat Eddie Flynn, die een zaak moet aannemen waarin niets is wat het lijkt. Als een uiterst wrede, onzichtbare figuur de gebeurtenissen manipuleert, is iedereen in gevaar - inclusief Eddie en zijn familie.

****

Steve Cavanagh schreef met dit boek reeds zijn negende Eddie Flynn-thriller en ook deze is weer schitterend om te lezen. Flynn werkt nog steeds samen met zijn team met zeer verschillende maar elkaar goed aanvullende personages en het was weer een fijne ontmoeting.

De auteur heeft een geweldig goede plot geconstrueerd met een zeer uitgekookte moordenaar. De plotwendingen waren verrassend en origineel met aan het einde zelfs een wending waarbij je zomaar van je stoel kan vallen. Er zijn trouwens ook meerdere verhaallijnen waar het team zijn tanden in moet zetten en waarbij zowel Eddie's familie als het team in gevaar komt te verkeren. Geen sinecure voor Cavanagh om de lezer het overzicht te kunnen laten houden maar hij slaagt hier wonderwel goed in en het zorgt ervoor dat je als lezer helemaal aan het boek gekluisterd blijft.

Ook nu waren de rechtbankverklaringen en ondervragingen van de bovenste plank, en je krijgt als lezer weer een goed inzicht in hoe het er zoal aan toe gaat en wat precies het 'recht' is of de 'waarheid'. Het is toch wel een beroep apart waar niet iedereen voor in de wieg gelegd is. De rechtbankverhalen waren subliem en om van te smullen!

Steve Cavanagh maakt het de lezer niet moeilijk, goede aanduidingen bovenaan de meestal korte hoofdstukken en een gemakkelijke en zeer toegankelijke schrijfstijl wat het leesplezier alleen maar bevordert. Daardoor is er ook heel wat afwisseling zodat je bij de les blijft en ook steeds maar wil verder lezen, de vele spannende momenten en spitsvondigheden in het verhaal zitten hier ook zeker voor iets tussen.

Twee gezichten is weer een authentieke Eddie Flynn-thriller waar je volop van kan genieten en laten verrassen door de vele plotwendingen en zeker ook door het geweldig goed opgebouwde en soms humoristisch verhaal. Cavanagh schrijft zeer filmisch en hier zorgen onder andere de verschillende interessante personages voor. Je kan alleen maar bewondering hebben voor de vindingrijkheid waarmee de auteur te werk gaat, Steve Cavanagh is en blijft een top-auteur!

Eerder: Geen tijd om te sterven, De getuige, Dert13n, Het pleidooi, Verdraaid, Fiftyfifty, Advocaat van de duivel, De handlanger, Moorddeal, Getuige nr. 8

Uitgeverij: Luitingh-Sijthoff (2025) - 395 blz.

Oorspronkelijke titel: Two Kinds of Stranger

Vertaling: Fons Oltheten