Hof van assisen - Louis van Dievel

In een kraakpand in de Antwerpse haven wordt het drugshoertje Bieke Segers gewurgd teruggevonden, met de bewusteloze eenbenige drugsdealer Gommaar Meganck boven op haar. Het lijkt, drie jaar later, een eenvoudige assisenzaak te zullen worden.

Hof van assisen vertelt de vele verhalen die elkaar in een assisenzaak kruisen: de besognes van de advocaat, de pijn van de ouders van het slachtoffer, de angst van de beschuldigde, de ambities van de juryhoofdman, de cafébazin die geen gezworene mocht zijn, de erotische beslommeringen van de openbare aanklager... Werkelijk alle partijen komen aan het woord zoals het hoort in de schoot van Vrouwe Justitia. De roman staat, en passant, stil bij de kritiek op de volksrechtspraak en bij de rol van de media.

****

De Vlaamse Louis van Dievel is vertaler Italiaans en Engels van opleiding en werkt als journalist voor de Vlaamse publiekszender Eén. Als schrijver brak hij in 2006 door met De Pruimelaarstraat die de shortlist van de Libris Literatuurprijs haalde. Hof van assisen werd bekroond met de Knack Hercule Poirotprijs 2012.

Dankzij de plaatselijke leesclub ontdekte ik deze schrijver, we lezen tegen volgende maand De laatste ronde en aangezien ik al eens wou proeven las ik dit boek. Van Dievel schrijft enorm vlot en met een scherpe visie op de samenleving en mensen. En als er dan nog wat humor opduikt kan het niet meer stuk. Vorig jaar was de Vlaamse serie De twaalf te zien op Eén, een succes-serie die het concept van dit boek hanteert.

Een misdaad is gepleegd en de vermoedelijke dader zit reeds drie jaar in voorlopige hechtenis. Het proces begint dan eindelijk en de twaalf gezworenen moet gekozen worden, de een staat te popelen om te zetelen, de andere heeft er wat meer moeite mee. Ieder van de twaalf heeft zijn eigen leven en sommige juryleden volgen we in dit boek.

Dan zijn er nog de advocaten, de rechters en het overige rechtbankpersoneel waarvan sommigen ook worden uitgelicht. Het is waarlijk een caleidoscoop van figuren en al evenveel meningen. De auteur roert dan ook het thema van de waarde van een volksjury aan. Het idee van een volksjury ontstond in Frankrijk eind van de 18e Eeuw en werd in België geïntroduceerd door Napoleon. Nu is het een maatschappelijk discussiepunt tussen voor- en tegenstanders. Van Dievel haalt doorheen het boek wel wat punten aan, interessant en voer om na te denken.

Hof van assisen heeft een steengoed verhaal en een evenzo plot. En het verhaal wordt zelfs spannend op bepaalde momenten. Een dikke meevaller dus dit boek.

Uitgeverij: Vrijdag (2011) - 439 blz.

Het verborgen leven van bomen - Peter Wohlleben

Wat ze voelen, hoe ze communiceren - ontdekkingen uit een onbekende wereld.

In Het verborgen leven van bomen deelt boswachter Peter Wohlleben zijn diepe liefde voor het bos en bomen. Hij vertelt fascinerende verhalen over de onverwachte vaardigheden van bomen en verklaart de verbazingwekkende processen van leven, dood en wedergeboorte die hij heeft waargenomen in de bossen. Want net als menselijke families wonen bomen samen met hun kinderen, communiceren ze met elkaar en ondersteunen ze elkaar in de groei. Zo delen ze onder meer voedingsstoffen met elkaar en creëren ze een ecosysteem dat de gevolgen van extreme hitte of kou voor de hele groep vermindert. Als gevolg van dergelijke interacties kunnen bomen in een familie of groep heel oud worden, in tegenstelling tot alleenstaande bomen die het vaak moeilijker hebben.

Peter Wohlleben is een Duitse boswachter en schrijft sinds 2015 boeken over het bos, dieren en de wisselwerking ertussen. Hij is een uitgesproken pleitbezorger voor ecologisch en economisch duurzaam bosbeheer en met dit boek kwam hij wereldwijd in de belangstelling. Ondertussen is hij al toe aan zijn zevende boek en heeft hij ook enkele uitgaven op kindermaat van deze boeken. Eerder las ik ook al Het bos, het handboek voor elke boswandeling van hem. Ook al zo een schitterend boek.

Met het lezen van Het bos was mijn nieuwsgierigheid flink aangewakkerd en las ik daarna Tot in de hemel van Richard Powers, een verhaal gebaseerd op de leefwereld van bomen. En zo kwam dit eerste boek van Wohlleben al gauw op mijn verlanglijst. En nu bij het dichtklappen ervan ben ik nog meer getriggerd om nog meer te weten te komen over dit leven van bomen.

Dit is een super interessant boek en heeft me verrijkt met vele nieuwe inzichten, een mens gaat toch anders kijken naar bomen en het bos. Dat de wereld wat betreft de natuur en bossen niet zo goed bezig is, mag duidelijk zijn. Er zijn al langer bewegingen onder de mensen die hier aandacht aan besteden en ijveren voor een meer respectvolle houding tegenover de natuur. Indien we de generaties na ons een kans op een mooi en gezond leven willen geven, is dit broodnodig.

Bomen hebben een verborgen leven waarvan Peter Wohlleben een tipje van de sluier oplicht, en dan is er nog zoveel om te ontdekken. Nog maar eens blijkt hoe ingenieus de natuur in elkaar zit en hoe weinig wij er nog van weten, bijna niets waarschijnlijk.

Het is interessant en boeiend geschreven boek en ik kan niet anders dan dit boek aanraden aan iedereen die ook maar een beetje interesse heeft in de natuur en een goed en gezond leven. 

Uitgeverij: A.W. Bruna (2016) - 216 blz.
Oorspronkelijke titel: Das geheime Leben der Bäume
Vertaling: Bonella van Beusekom

Het meisje in de brief - Emily Gunnis

1956. Tienermeisje Ivy Jenkins raakt zwanger. Een grotere schande bestaat er niet, en ze wordt naar St. Margaret's gestuurd, een kil, door nonnen geleid tehuis voor ongetrouwde moeders. Haar baby wordt tegen haar wil ter adoptie aangeboden. Ivy zelf zal St. Margaret's nooit meer verlaten.

Heden. De jonge journaliste Samantha Harper krijgt een oude brief in handen waarin een meisje smeekt om gered te worden uit St. Margaret's, voor het te laat is. Het tragische verhaal laat Sam niet los. Wanneer ze wat dieper gaat graven, stuit ze op een reeks onverklaarbare overlijdensgevallen, die allemaal iets met St. Margaret's te maken lijken te hebben. Aangezien het oude pand op het punt staat te worden afgebroken, wordt het voor Sam een race tegen de klok om een zestig jaar oud geheim te ontrafelen voordat de waarheid voorgoed verloren gaat...

****

Emily Gunnis studeerde af in journalistiek en schreef scenario's vooraleer ze zich richtte op het schrijven van een roman. Dit is haar debuutroman en niet zonder succes, al voor de verschijning werd het boek omschreven als 'de meest aangrijpende en hartverscheurende pageturner van het jaar'.

Voor dit boek heeft Gunnis zich goed geïnformeerd en ze baseerde het op ware tragische verhalen over tehuizen voor ongehuwde moeders. In 1891 werden de eerste opgericht in Engeland, de grootste piek in adoptieverzoeken was in 1968, nog niet zo gek lang geleden. Het waren vooral de Ierse tehuizen die de kroon spanden in misstanden. Er zijn ook verschillende films over gemaakt: The Magdalene Sisters (2002), The Forgotten Maggies Documentary (2009), Philomena (2013). Schrijnende toestanden. Maar het zijn niet alleen de instellingen, vaak met een religieus bestuur, die verantwoordelijk zijn. Velen werkten er aan mee of knepen een oogje dicht, ouders, ooms, artsen, juristen van de lokale overheid en adoptiebureaus.

Het boek speelt zich af in twee tijdszones. In 1956 wordt Ivy Jenkins ongehuwd zwanger, een schande. Ze wordt zo snel mogelijk naar het tehuis overgebracht waar ze zwaar werk moet verrichten in de wasserij. De leefomstandigheden zijn verschrikkelijk, veel te zwaar werk, niet voldoende eten en de meisjes worden vaak mishandelt en gestraft, van enige menselijkheid is er geen sprake.

In het heden heeft Samantha Harper een dochtertje, leeft gescheiden van haar man en woont bij haar grootmoeder, de enige overgebleven familie die ze nog heeft. Ze werkt als journaliste maar komt niet erg vooruit. En dan ontdekt ze de brieven van Ivy, ze wordt gegrepen door het verhaal en gaat er achteraan. Maar niet zonder slag of stoot, ze heeft nog weinig krediet bij haar baas en haar ex-man werkt ook al niet mee.

Wat start als een roman, begint zo langzamerhand thriller allures te krijgen. De opbouw is knap gedaan, langzaam maar zeker worden de verbanden blootgelegd en vallen puzzelstukjes op hun plaats. Maar het is niet altijd even eenvoudig om alle connecties in het juiste perspectief te blijven zien. Het vergt toch enige concentratie van de lezer.

Het meisje in de brief is een aangrijpend boek geworden ook al merk je dat de schrijfster nog niet helemaal doorgewinterd is hierin. Er is veel afwisseling en het werd spannend. Het is natuurlijk ook een dankbaar onderwerp voor zulk een boek, maar dan moet je het toch nog maar doen. Emily Gunnis mag nog boeken schrijven.

Website: Mother and Baby Homes

Uitgeverij: HarperCollins (2018) - 365 blz.
Oorspronkelijke titel: The Girl in the Letter
Vertaling: Angelique Verheijen

Het dikke schrift / Het bewijs / De derde leugen - Agota Kristof

'Wij moeten opschrijven wat er is, wat wij zien, wat wij horen, wat wij doen', zegt de tweeling. Dat doen ze, met grote nauwkeurigheid, in Het dikke schrift. Het is oorlog en de negenjarige jongens zijn wegens voedselgebrek in de Grote Stad door hun Moeder bij hun Grootmoeder op het platteland ondergebracht. Eenmaal daar willen ze zich door oefening in het vasten, bedelen en verdragen van pijn harden tegen hun wrede Grootmoeder, het oorlogsgeweld, onrecht, honger en dorst. Dankzij hun nietsontziende overlevingstactieken houden de twee zich staande - en offeren ze zelfs hun teruggekomen vader op, zodat een van hen de grens kan oversteken.

In Het bewijs krijgen de broers een naam. De achtergebleven Lucas leidt een grauw leven, dat beheerst wordt door de gedachte aan zijn gevluchte broer Claus. Wanneer deze na lange tijd terugkeert, blijkt Lucas sinds zijn dertigste jaar spoorloos verdwenen te zijn. Alleen zijn achtergelaten schriften vormen het bewijs van zijn bestaan. Een bestaan dat de autoriteiten ernstig in twijfel trekken, want Lucas noch Claus komt in de registers voor.

De derde leugen plaatst de waarheden uit de twee eerdere verhalen in een geheel ander daglicht en drijft de lezer zelfs tot de vraag of de tweeling wel daadwerkelijk bestaat.

****

Agota Kristof groeide op in een Hongaars grensplaatsje in armoede, haar vader zat immers om politieke redenen enkele jaren in de gevangenis. In 1956 vluchtte ze samen met man en kind op 21 jarige leeftijd via Oostenrijk naar Zwitserland waar ze in het Franstalige deel woonde, Frans werd ook de taal waarin ze schreef. Niet evident, het was reeds de derde taal die ze zich eigen moest maken. Dit beschrijft ze allemaal in haar autobiografische boek De analfabete uit 2004.

In de Tweelingentrilogie zoals deze drie gelezen boeken ook worden genoemd, verwerkt ze ook vele autobiografische elementen. Het maakt het boek echt. Het stadje waar ze woonde aan de grens is trouwens naar haar eigen zeggen 'het eigenlijke hoofdpersonage van de tweelingtrilogie'.

Deze drie boeken kun je best niet los van elkaar lezen ook al heeft Kristof ze met enkele jaren tussen geschreven, in 1986, 1988 en 1991. Samen zijn de boeken best wel speciaal te noemen, wat is waarheid of leugen? Zelfs na het lezen van het derde boek, blijf je met je gedachten zitten. Veel kunnen we daar echter niet over vertellen, we mogen niets prijsgeven.

De boeken lezen heel erg vlot, inhoudelijk is het wel een erg rauwe trilogie. Het persoonlijke verhaal van de tweeling is niet los te zien van de historische gebeurtenissen in het Hongaarse grensplaatsje. In 1945 ruilde het land de ene bezetter voor de andere, en de bevolking leed. Het duurde nog tot 1990 eer de eerste vrije parlementsverkiezingen plaatsvonden en het land terug kon ademen. Het leven van de Hongaren was tot dan niet gemakkelijk, deze trilogie verhaalt dit doorheen het leven van de tweeling.

Het persoonlijke verhaal in het boek is ook hard en mysterieus. Af en toe frons je de wenkbrauwen en vraag je je af wat je in hemelsnaam aan het lezen bent. De drie boeken apart zeggen niet zoveel, ook als verhaal niet maar samen zijn ze best te pruimen. Met het lezen van het laatste deel heb je veel om over na te denken, hoe het zit en wat er nu eigenlijk precies verteld werd. Door deze constructie en de historische feiten geef ik toch een vierde ster.

Uitgeverij: Van Gennep (1986) - 462 blz.
Oorspronkelijke titel: Le grand cahier, La preuve, Le troisième mensogne
Vertaling: Henne van der Kooy

De snelle 800 - Dr. Michael Mosley

Hoe je met een combinatie van snel afvallen en periodiek vasten langdurig gezond blijft.

Zes jaar geleden ontketende Dr. Michael Mosley een ware gezondheidsrevolutie met zijn boek Het vastendieet, waarmee hij de wereld overtuigde van de enorme impact van periodiek vasten. In De snelle 800 presenteert hij de nieuwste wetenschappelijke inzichten en een verbeterd en gemakkelijker te volgen programma - inclusief een nieuwe, effectievere aanpak: Tijdgebonden Eten.

Recent onderzoek wijst uit dat 800 het magische aantal calorieën is voor succesvol afvallen: hoog genoeg om het goed te kunnen volhouden, laag genoeg om snel af te vallen en een reeks gewenste veranderingen in je stofwisseling in gang te zetten.

Het geheim van dit nieuwe programma is flexibiliteit: je bepaalt zelf hoe intensief je het volgt, afhankelijk van je doel.

De snelle 800 biedt een effectieve manier om af te vallen, je stemming te verbeteren, ontstekingen tegen te gaan en je bloeddruk en bloedsuiker te verlagen, en bevat heerlijke mediterrane koolhydraatarme recepten van Clare Bailey.

Dr. Michael Mosley is bekend als televisiepresentator en maker van documentaires. In 2012 kwam de documentaire Eat, Fast and Live longer uit en deze betekende de start van het vastendieet dat ondertussen wereldwijd bijval heeft. Sindsdien bracht hij verschillende boeken uit hieromtrent.

Mosley's bloedsuikerwaarden overschreden op een gegeven moment de normale drempel en dit zette hem aan om te beginnen nadenken over zijn voedingsgewoonten. Sindsdien heeft hij veel mensen geïnspireerd met zijn dieet. Hij heeft zelf vele dingen uitgeprobeerd, hij moest het aan den lijve ondervinden. Voor de rest baseert hij zijn boeken op vele kwalitatieve onderzoeken die nu hoe langer hoe meer plaatsvinden.

Dat voeding belangrijk is ivm gezondheid daar twijfelt nog niemand aan, vele artsen, diëtisten en onderzoekers zijn ondertussen overtuigd van de relatie tussen beiden. Maar er is nog werk aan de winkel, overheden hebben het toch nog wat lastig om zich aan te passen aan de nieuwe inzichten. De gevestigde adviezen zoals bijvoorbeeld dat vet zoveel mogelijk moet vermeden worden, zijn achterhaald maar sommigen blijven toch nog hardnekkig overtuigd van de juistheid ervan. Gelukkig is er beterschap.

De snelle 800 is een interessant en stimulerend boek dat verder bouwt op het 5:2 vastendieet. Wetenschappelijke inzichten staan immers niet stil, gelukkig. Aangezien we ouder worden dan vroeger, is het goed om te weten dat we zelf veel kunnen doen om gezond ouder te worden, een goede levenskwaliteit is toch iets om met zijn allen naar te streven, en we moeten het zelf doen. 

Website: The Fast 800
Eerder: Het slimmedarmendieet, Het 8-weekse bloedsuikerdieet
Eerder over dit onderwerp: De voedselzandloper, Broodbuik, Het oerdieet, Hoe word je 100?, Veroudering vertragen, Maak je niet dik

Uitgeverij: Nieuwezijds (2019) - 262 blz. (inclusief recepten, bijlagen, noten en index)
Oorspronkelijke titel: The Fast 800 - How to combine rapid weight loss and intermittent fasting for long-term health
Vertaling: Textcase

Mijn Italiaanse moeder - Violet Leroy

Het verhaal van Anna Harper begint in 1945, als ze vier wordt. Haar moeder traint haar voor een huwelijk met een diplomaat, haar vader heeft een geheim oorlogsverleden. Anna groeit op in eenzaamheid. Ze probeert te ontsnappen aan de dwingelandij van haar moeder en de lafheid van haar vader door haar eigen droomwereld te creëren. Op latere leeftijd maakt ze schoon schip met alle illusies en vindt ze haar geluk in Italië.

Mijn Italiaanse moeder is een ontroerende, lichtvoetige en grappige roman waarin een dochter zich bevrijdt van het juk van haar ouders. Het is deels gebaseerd op ware gebeurtenissen.

****

Violet Leroy is Amsterdamse in hart en nieren en wijdt zich sinds een aantal jaren volledig aan haar schrijverschap. Mijn Italiaanse moeder is haar eerste roman na drie thrillers.

Het is geen druk boek met een verrassend eenvoudig verhaal zelfs en toch kost het geen moeite om aan het boek gekluisterd te blijven. Anna Harper is het overgrote deel van het boek nog een zeer jong kind, ze heeft geen gemakkelijk leven met haar dominante moeder en haar vader, de sloef. Het is boeiend om te zien hoe zij dit overleeft en uiteindelijk toch nog flink goed de volwassenheid bereikt.

Na haar moeder is het vooral de naoorlogse wereld die een grote stempel nalaat op Anna Harper. Deze wereld heeft Leroy goed beschreven, je leeft zo hard mee met Anna. Opgroeien is al moeilijk genoeg zonder een oorlog of zulk een moeder, maar Anna houdt zich toch staande. Ik was vooral onder de indruk hoe ze als prille volwassene en nadat ze zich heeft kunnen losrukken van haar ouders, omgaat met hun en in het leven staat.

Een mooi boek dat je doet nadenken over bepaalde dingen en  daarom net dat tikkeltje meer verdient dan een gewoon goed boek, vier sterren dus.

Eerder: Medelijden met de duivel

Uitgeverij: De Kring (2018) - 286 blz.