maandag 20 oktober 2025

De keizer van Gladness - Ocean Vuong

Op een late zomeravond staat de negentienjarige Hai op de rand van een brug in het stadje East Gladness, Connecticut, klaar om te springen. Dan hoort hij iemand roepen aan de overkant van de rivier. De stem is van Grazina, een bejaarde dementerende die hem overhaalt een ander pad te kiezen. De ontheemde en radeloze Hai wordt al snel haar mantelzorger. In de loop van een jaar ontstaat er tussen dit onwaarschijnlijke duo een levensveranderende band, gebaseerd op empathie, spirituele bezinning en hartzeer - een band met de kracht om Hais relatie tot zichzelf, zijn familie en een wankelende gemeenschap te veranderen.
Ocean Vuong volgt de cycli van geschiedenis, herinnering en tijd om te laten zien hoe liefde, arbeid en eenzaamheid de fundamenten van het Amerikaanse leven vormen. In de kern is De keizer van Gladness een gedurfde epische vertelling over wat het betekent om aan de zelfkant van de maatschappij te leven en de wonden onder ogen te zien die onze collectieve ziel blijven achtervolgen. Vuongs karakteristieke schrijfstijl, die rauwheid paart aan elegantie door middel van tederheid, schittert volop in dit verhaal over verlies, hoop en de vraag hoever we willen gaan om een van de meest vluchtige genades van het leven te bemachtigen: een tweede kans.

****

Ocean Vuong (Ho Chi Minhstad, 1988) is een Vietnamees-Amerikaanse dichter, essayist en schrijver. Op zijn tweede vluchtte het gezin uit Vietnam omdat zijn moeder van gemengde afkomst was en ze hun leven niet zeker waren, zo belandden ze uiteindelijk in Hartford in Connecticut. Vuong leerde pas op zijn elfde lezen en daarmee was hij de eerste in zijn familie. Na de Glastonbury High School studeerde hij eventjes marketing maar schreef zich daarna in aan het Brooklyn College waar hij een bachelor in 19e-eeuwse Engelse literatuur deed, daarna deed hij nog een masteropleiding poëzie aan de New York University in Northampton waar hij later een vaste aanstelling als docent creatief schrijven kreeg. Zijn debuutroman Op aarde schitteren we even verscheen in 2019, na de dood van zijn moeder verscheen in 2022 een dichtbundel De tijd is een moeder en nu in 2025 verscheen dan zijn tweede roman De keizer van Gladness. Vuong ontving verschillende prijzen voor zijn werk en er volgden vele vertalingen.
Het boek start heel erg interessant met de gevoelens en emoties van Hai die enorm worstelt met zijn levenssituatie op dat moment tot hij dan een stem hoort, ergens. Een heel intrigerend begin moet gezegd en dit was meteen de reden waarom ik dit boek een kans wilde geven. Ocean Vuong heeft een zeer beschrijvende en soms zelfs dichterlijke schrijfstijl die heel natuurlijk aanvoelt om te lezen en dat was meteen van in het begin duidelijk. Later bleek hij zelfs ook met enige humor te schrijven, het las dus heel erg vlot. Meestal dan toch want er waren ook momenten dat het toch ietsje minder boeiend was en wat langdradig.
De auteur heeft het leven van Hai voortreffelijk weergegeven maar ook de lelijke kant van het bestaan aan de onderzijde van de samenleving neemt een grote plaats in en dan mogen we ook het leven van een dementerende vrouw en hoe familie en de samenleving daar naar kijken niet vergeten. Door de manier waarop Vuong dit schreef, kan de lezer niet anders dan meeleven en -voelen, je kruipt als het ware in het hoofd van Hai maar ook in de andere personages kan je je inleven.
Het verhaal situeert zich in de tijdspanne van 1 jaar maar doorheen het boek kom je het levensverhaal van zowel Hai als Grazina te weten en dat was zeker niet min, vluchten voor het Rode leger en ook druggebruik komen aan bod. Schitterend was de keuze van de auteur om een groot deel van het verhaal te plaatsen in de keuken van een fastfoodketen, het legt de lelijkheid van de samenleving helemaal bloot. Maar wat vooral opviel in heel het boek was het mededogen en de vriendschap en liefde tussen zelfs wildvreemde mensen en dan al zeker bij diegenen die zo goed als niets hebben in het leven en helemaal aan de onderkant van de samenleving staan. Dat was werkelijk mooi om te lezen en inspirerend.
De keizer van Gladness is een boek dat meestal heel erg vlot leest maar ook wat mindere momenten kent. Er is heel wat afwisseling in te lezen over verschillende onderwerpen en dat kan soms veel zijn. Je moet absoluut ook openstaan voor een soms fantasievolle rit, zeker als Grazina haar vergeet-episodes heeft, het klinkt soms absurd. Maar dat gevoel krijg je soms ook bij andere delen in het boek. Het boek heeft ook niet echt één verhaal maar is meer een opeenstapeling van allerlei kleine verhaallijnen of gedachten over allerlei onderwerpen. Ik zou het drie sterren quoteren maar het boek is toch beter dan dat, dus maar eentje erbij, het boek raakt je wel en blijft ergens toch ook hangen in je gedachten. 

Uitgeverij: Hollands Diep (2025) - 410 blz.
Oorspronkelijke titel: The Emperor of Gladness
Vertaling: Johannes Jonkers

Geen opmerkingen: