Vijf moorden - Anders Roslund

Ewert Grens is ten einde raad. Na zijn laatste zaak heeft hij een tijd op een psychiatrische afdeling doorgebracht en nu is hij ingetrokken bij zijn oude vriend Piet. Zal hij wel weer kunnen werken voordat hij met pensioen gaat? Dan worden er twee gruwelijk verminkte lijken gevonden in het zuiden van Stockholm. En Grens heeft geen andere keuze dan deze spectaculaire zaak op te lossen. De hoofdcommissaris geeft hem zeven dagen. Maar Grens’ ondervraging loopt op niets uit. Totdat een DNA-spoor bewijst dat de moordenaar verantwoorde­lijk is voor twee cold cases. Als Grens erachter komt wie de dader is, zet hij alles op alles om zijn onschuld te bewijzen. Zijn carrière staat op het spel.

****

Anders Roslund (Zweden, 1961) bracht samen met Börge Hellström in 2005 een eerste boek uit in de serie met Ewert Grens. Na het overlijden van Hellström schreef hij alleen verder, Vijf moorden is het 12e in de Ewert Grens-serie. De boeken zijn zeer succesvol en werden bekroond met talrijke prestigieuze internationale prijzen.

Roslund gebruikt steeds maatschappelijke thema's in zijn boeken en dit is hier niet anders. Ditmaal gaat het voornamelijk over het gebruik van DNA in onderzoek en aansluitend in de rechtbank en of dit al dan niet als sluitend bewijs kan gelden, actueel thema trouwens. De auteur haalt enkele verschillende meningen aan over het onderwerp, altijd mooi om wat bedenkingen te horen, niets is immers een zwart-witverhaal. En er zijn doorheen het boek nog enkele kwesties waarbij duiding wordt gegeven zoals bijvoorbeeld de drugshandel, boeiend.

Ewert Grens en Piet Hoffmann werken ook weer samen in deze aflevering en dat blijkt steeds een vruchtbaar partnerschap te zijn, en daardoor is er ook wat afwisseling doorheen het verhaal wat het nog boeiender maakt. Het is ook onmogelijk om niet met hen mee te leven. Het boek heeft ondanks het flitsende, gruwelijke en de spannende ontwikkelingen, een hoog realiteitsgehalte.

Anders Roslund heeft met Vijf moorden een heel erg goed boek geschreven, het heeft een sterke plot met daarin actuele thema's verwerkt en er zijn steeds verrassende wendingen waardoor het boeiend en spannend wordt, een echte Roslund.

Eerder: Drie uur, Drie dagen, Drie jaar, Drie vrouwen

Eerder van Roslund & Hellström: De uitlevering, Vaderwraak, Drie seconden, Drie minuten
Eerder van Roslund & Thunberg: Made in Sweden, Bloedbroers

Uitgeverij: De Geus (2022) - 422 blz.

Oorspronkelijke titel: 100 procent

Vertaling: Ron Bezemer

Het serpent - Pierre Lemaitre

Ze is de meest onwaarschijnlijke, maar beste huurmoordenaar ooit

Mathilde is drieënzestig jaar, elegant en goedgekleed. In de buurt kent iedereen haar dankzij haar wandelrondjes met Ludo, haar dalmatiër. Niemand weet echter dat ze een koelbloedige huurmoordenaar is en dat ze áltijd keurig en onberispelijk werk levert. Mathilde is meedogenloos, kent de straten van Parijs op haar duimpje en er is geen brug waar ze de afgelopen dertig jaar geen pistool vanaf heeft gegooid.

Maar Mathilde wordt oud en slechtgehumeurd, en haar opdrachtgever maakt zich zorgen. Als Mathilde haar grip op de zaken verliest, moet ze zélf vrezen voor haar leven... En dat laat ze niet zomaar over haar kant gaan.

Strak geschreven, geestig en spannend, een wervelde thriller die doet denken aan Tarantino's grootste films: dit is Pierre Lemaitre op zijn best.

***

Pierre Lemaitre neemt afscheid van het thriller- en misdaadgenre, zo zegt hij zelf in het voorwoord, en dit met het allereerste boek dat hij ooit schreef maar in de la liet liggen, Het serpent dus. De roman die hij al in 1985 schreef, ziet nu dus het levenslicht, zijn laatst gepubliceerde misdaadroman is dus de eerste die hij ooit heeft geschreven. Hij heeft er structureel niets aan verandert maar hij bracht wel enkele cosmetische wijzigingen aan vooraleer hij het op de wereld losliet.

Het is inderdaad een zéér speciaal boek, eentje waarbij hij zijn verbeeldingskracht volledig heeft los gelaten, de moorden vliegen je om de oren en gruwelijkheden worden niet geschuwd. Temeer omdat het hoofdpersonage een dametje op leeftijd is, corpulent en niet altijd even goed te been. In het boek wordt het met de geloofwaardigheid dan ook niet zo nauw genomen, op cruciale momenten blijkt het dametje dan toch nog meer dan goed uit de voeten te kunnen en is ze iedereen te sluw af. In haar gewone leven is dit laatste anders ook niet evident meer, de vergeetachtigheid slaat meer dan eens toe.

Door de sterk overdreven situaties en gedachtengangen van dan vooral Mathilde neigt dit boek naar het slapstickachtige. Het verhaal klinkt vaak zo absurd en krankzinnig dat het lachwekkend wordt. En toch slaagde de auteur er dit keer niet in om me te doen lachen en dat is in zijn andere boeken wel anders. Het lag er hier precies altijd nét iets te dik op. Het boek speelt zich bijna 40 jaar geleden af en dat merk je soms, vooral het telefooncel gegeven wees hier op, er kwam toch wat nostalgie bovendrijven, waar is de tijd?

Het serpent leest meestal wel vlot maar het verhaal is toch wat magertjes en vertoont weinig inhoudelijks, er sloop toch ook wat herhaling in het boek. Niettemin was het leuk om dit allereerste verhaal van Pierre Lemaitre te lezen en te zien dat hij sindsdien toch wel heel erg geëvolueerd is.

Eerder: Vrije val, Drie dagen en levenslang, Irene, Alex, Camille, Rosy, Vals leven, Tot ziens daarboven, De kleuren van de brand, De spiegel van ons verdriet

Uitgeverij: Xander Uitgevers (2022) - 256 blz.

Oorspronkelijke titel: Le serpent majuscule

Vertaling: Andreas Dijkzeul

Pijn - Zeruya Shalev

Tien jaar geleden raakte Iris zwaargewond bij een terreuraanslag in een bus. Nu heeft ze haar oude leven weer opgepakt en is ze werkzaam als directrice van een school. Haar man draagt haar op handen en de kinderen zijn het huis uit - maar de pijn is gebleven.

Zeruya Shalev slaagt er wederom in om op ongekende wijze over de kracht van een oplaaiende passie, over erotiek en zelfbedrog te vertellen. Zelf overleefde Shalev net zo'n terreuraanslag als ze in deze roman beschrijft. Pijn is zonder twijfel haar meest persoonlijke boek, en een emotionele reis tot het uiterste, die tot de laatste pagina boeit en betovert.

***

Zeruya Shalev (Israël, 1959) studeerde bijbelwetenschappen, werkt als literair redacteur bij een uitgeverij en woont in Jeruzalem. In 1997 verscheen haar eerste roman en ondertussen staan er 6 op haar naam en een poëzieboek en kinderboek. Ze is een van de meest gelezen auteurs uit Israël, haar boeken zijn internationale bestsellers geworden en ze won verschillende prijzen. Auteur Meir Shalev is haar neef.

De titel Pijn is niet uit de lucht gegrepen, heel het boek draait er om en dan gaat het niet alleen over de fysieke pijn maar deze is wel de start van het boek. Shalev overleefde in 2004 zelf een terreuraanslag zoals hier beschreven staat en het leest dan ook heel realistisch, als lezer zit je er middenin en voelt het bijna mee, de pijn. En dan ontmoet Iris haar eerste liefde die haar na het overlijden van zijn moeder dumpte, ze was toen 17 jaar. Toen voelde ze een allesoverheersend verdriet dat nog steeds in haar sluimert en nu wordt ze daar terug mee geconfronteerd. Een ander soort pijn nam bezit van haar.

En dan is er daar nog haar gezin, de liefde voor haar man staat op een laag pitje en haar dochter is alleen gaan wonen in Jerusalem, op kamers, om te studeren. Iris heeft geen goede band met haar en dan bereiken hun alarmerende berichten dat er misbruik van haar gemaakt wordt door een oudere man, weer een ander soort pijn voor Iris.

Weer ben ik in dubio wat betreft dit boek, tot aan de laatste 100 bladzijden vond ik er maar niets aan en wist ik niet goed waar dit boek nu over moest gaan. Allerlei soorten pijn, jawel, en dan? Er waren wel mooie stukken die vlot lazen en me uiteindelijk toch verder deden lezen, maar meestal kon het me niet boeien en meer dan eens getwijfeld of ik wel verder zou lezen. Maar tegen dat het verhaal van Iris met haar dochter Alma op gang kwam, werd het ineens wél interessant. En dan heb ik het niet alleen over het spannende verloop van wat er met Alma gebeurde maar ook over de psychologische bedenkingen van Iris, zowel over haar relatie met haar man, zoon en dochter en die met haar jeugdliefde.

In feite is het boek één lange bedenking van Iris over wat er nú gebeurt in haar leven maar ook wat er in het verleden gebeurde. De auteur schrijft ook in een niet alledaagse stijl, ze gebruikt heel lange zinnen en alinea's en alles aaneensluitend, gedachten, bedenkingen, gebeurtenissen en zelfs dialogen werden in één zin of alinea beschreven. Als je je aandacht er goed bijhoudt, leest dit vlot, maar omdat ik zoals gezegd wel eens afgeleid was of niet helemaal geïnteresseerd, moest ik al eens stukken herlezen omdat ik niet meer mee was. Speciale schrijfstijl dus maar hij went wel vlug.

Pijn is een boek dat ver buiten mijn comfortzone lag en daar gaat hij ook blijven. Ik denk wel dat ik het boek niet licht zal vergeten, het is geen biografisch boek maar de gevoelswereld die erin beschreven staat, zou wél persoonlijk zijn en leest dan ook heel doorleeft. De psychologische bedenkingen op de laatste 100 bladzijden hebben voor mij het boek gered.

Uitgeverij: Cossee (2016) - 348 blz.

Oorspronkelijke titel: Ke'ev

Vertaling: Sander Hoving

Leeuw - Deon Meyer

Een jonge vrouw verdwijnt spoorloos na een fietstocht op de Stellenboschberg. De man die later haar lichaam vindt vertelt de politie dat hij denkt dat ze door een luipaard gedood is. Inspecteurs Bennie Griessel en Vaughn Cupido vragen zich af of dit echt zo is of dat haar doodsoorzaak wellicht wat verontrustender is...

Intussen onderzoeken ze de gruwelijke moord op de lokale advocaat Basie Small - maar Bennie is afgeleid door het feit dat zijn verloofde Alexa hun trouwdatum al op korte termijn wil prikken, terwijl Vaughn op zijn beurt ook kampt met relatieprobelemen.

In een wereld vol verraad, valse identiteiten en staatscorruptie worden de inzetten steeds hoger. Algauw bevinden de rechercheurs zich in een race tegen de klok om een catastrofe te voorkomen op de trouwdag van Griessel.

**

Deon Meyer (Zuid-Afrika, 1958) is met dit boek aan zijn achtste Bennie Griessel-boek toe, een reeks waarvan hij met Duivelspiek in 2005 de eerste schreef. Hij studeerde Engels en geschiedenis en werkte als journalist. Hij werd een bestsellerauteur, met vertalingen in vele landen en is nu fulltime schrijver. Zijn boeken bevatten meestal wel maatschappelijke thema's waar hij dan een actiethriller rond bouwt. Hier gaat het over 'staatskaping', misbruik van macht van de staat om zich persoonlijk te verrijken en wat tot enorme corruptieschandalen leidde.

Het boek heeft enkele verhaallijnen die naast elkaar lopen en daarnaast zijn er dan nog de persoonlijke besognes van Griessel en Vaughn. Meyer heeft in het boek weinig of niets achtergehouden wat de verhalen betreft, alle misdaden worden uitdrukkelijk beschreven, chronologisch dan nog, ofwel volgt de ontknoping ervan vrij snel. Er is weinig spanning te bespeuren op enkele momentjes na en van een rechercheonderzoek is er ook niet veel sprake, toch wel teleurstellend.

Het lijkt er op dat de auteur verschillende historische elementen in het boek wilde verwerken en door de verschillende kleinere en grotere verhaallijnen erbij, oogt het geheel wat chaotisch en bij elkaar gesmeten. En de persoonlijke issues van het speurdersduo die op tijd en stond op de proppen kwamen, begonnen uiteindelijk als een stoorzender te werken.

Leeuw is een boek geworden dat wel interessant begon maar door de constante wissel van perspectief en enkele zwakkere verhaallijnen steeds trager werd. Spannend was het meestal ook al niet en de ongeloofwaardige stukken die er in zaten, hielpen daar ook niet bij. Het boek kon niet altijd mijn aandacht vasthouden en bij een actiethriller is dat toch het minste wat je zou kunnen verwachten. Deon Meyer heeft ditmaal geen overtuigende thriller gebracht maar ik heb me wel met enkele historische feiten kunnen bijschaven. Griessel en Vaughn blijven natuurlijk wél een interessant duo en héél af en toe kon ik er toch even mee lachen.

Eerder: Duivelspiek, 13 uur, 7 dagen, Onzichtbaar, Spoor, Cobra, Icarus, Koorts, Prooi, Donkerdrif

Uitgeverij: A.W. Bruna (2024) - 508 blz.

Oorspronkelijke titel: Leo

Vertaling: Martine Vosmaer en Karina van Santen

Mes - Salman Rushdie

Gedachten na een poging tot moord

Op de ochtend van 12 augustus 2022 stond Salman Rushdie op het podium bij het Chautauqua-instituut, klaar om een lezing te geven over hoe belangrijk het is om schrijvers te beschermen, toen een man in het zwart – zwarte kleding, zwart masker – door het gangpad op hem afstormde, een mes in de hand. Zijn eerste gedachte: dus jij bent het. Daar ben je dan.

Daarop volgde een afschuwelijk geweldsdelict dat de literaire wereld en ver daarbuiten op zijn grondvesten deed schudden. In dit boek herleeft Rushdie voor het eerst en tot in detail de traumatische gebeurtenissen van die dag en de nasleep ervan, evenals zijn pad naar lichamelijk herstel en genezing, wat mogelijk werd gemaakt door de steun van zijn vrouw Eliza, zijn familie, een leger aan dokters en fysiotherapeuten en zijn wereldwijde lezersgemeenschap.

Mes is Rushdie op het toppunt van zijn kunnen; hij schrijft met urgentie, diepgang en genadeloze eerlijkheid. Het is daarnaast ook een aangrijpende herinnering aan het vermogen van literatuur om het ondenkbare bevattelijk te maken, een intieme en levensveranderende meditatie over leven, verlies, liefde, kunst – en het vinden van de kracht om weer op te staan.

****

Salman Rushdie (Bombay, 1947) groeide op in een moslimfamilie, studeerde geschiedenis in Engeland en werkte bij reclamebureaus voor hij zich volledig wijdde aan literatuur. Hij werd bekend met zijn tweede boek Midnight's Children (Middernachtskinderen) uit 1981 waarmee hij de Booker Prize won, maar de meesten zullen hem wel kennen van The Satanic Verses (De duivelsverzen) uit 1988. In 1989 sprak de Iraanse religieuze leider Ayatollah Ruhollah Khomeini wegens dit boek een fatwa uit over hem, een doodsvonnis, hij beschuldigde Rushdie van godslastering. Rushdie dook jarenlang onder en stond de klok rond onder politiebescherming, meerdere aanslagen werden verijdeld. Ondertussen verhuisde hij naar de VS waar hij dan terug aan een gewoon leven begon. En in 2022 was er dus deze aanslag die hem bijna fataal werd, 30 jaar nadat de fatwa was uitgesproken.

Mes beschrijft in chronologische volgorde het hele gebeuren van de aanslag en de revalidatie daarna. Maar het boek is meer dan dit, Rushdie heeft er vele beschouwingen en zelfs levensvragen in verwerkt, ook literatuur komt aan bod. Het hele jaar van revalidatie en verwerking heeft er diep ingehakt bij de auteur en zijn visies zijn her en der zelfs wat veranderd. Dit proces heeft hij boeiend beschreven, je kunt hem absoluut volgen ook al hoef je het niet eens te zijn met hem, hij laat iedereen in zijn eigen gedachten en mening.

Salman Rushdie wilde dit boek niet schrijven maar uiteindelijk bleek het voor hem toch een manier om het gebeuren af te ronden, dit had hij zelf nooit verwacht. Als lezer kan je zeker één en ander opsteken, aan filosofische en zelfs spirituele beschouwingen geen gebrek. Ook het relativeringsvermogen van de auteur kan een inspiratiebron zijn voor diegene die wil. In het tweede deel van het boek voert Rushdie een denkbeeldig gesprek met 'de A.' zoals hij zijn aanvaller noemt, een interessante invalshoek.

Mes is een vlot boek en mijn eerste kennismaking met Salman Rushdie, ik moet zeggen dat ik nu geïntrigeerd ben naar andere boeken van hem ook al is dit toch wel een stuk buiten mijn comfortzone, dus wie weet komt het er nog eens van. Mes is in ieder geval een mooi boek met boeiende beschouwingen en de auteur is er in geslaagd om de moordpoging vrij objectief te beschrijven ook al kan het niet anders dan een zeer subjectieve ervaring zijn.

Uitgeverij: Pluim (2024) - 210 blz.

Oorspronkelijke titel: Knife. Meditations After an Attempted Murder

Vertaling: Karina van Santen en Martine Vosmaer