De nieuwe generatie Lauritzen treedt naar voren. In het centrum staat de oudste dochter Johanne, die in het begin van de oorlog als koerier voor het Noorse verzet werkte. Nu bevindt ze zich in Stockholm, in de illegale wereld van spionage, bedrog en verraad, gerekruteerd door de Britse spionageorganisatie SOE - haar codenaam is Blauwe Ster.
Johanne wordt bevorderd tot kapitein in het Britse leger. Na een reeks spectaculaire sabotageacties krijgt ze de verantwoordelijkheid over de grootste en belangrijkste operatie: om de Noorse joden te helpen ontkomen aan de Holocaust.
Intussen verricht haar jongere zus Rosa niet minder riskant werk voor de militaire inlichtingendienst, waarmee hun zusterschap zwaar op de proef gesteld wordt.
**
Blauwe ster is het vijfde deel in De Grote eeuw-serie van de populaire Zweedse schrijver Jan Guillou. Het verhaal speelt net als in De kop in het zand tijdens de tweede Wereldoorlog en verloopt gelijktijdig maar nu wordt het verhaal verteld van de oudste dochter van Lauritz, Johanne. In deel 4 wist je al dat ze spionagewerk deed maar nu krijgen we het hele verhaal te horen. De rest van de familie komt slechts sporadisch aan bod op haar jongere zus Rosa na.
Jan Guillou werd bekend met zijn dertiendelige spionagereeks Coq Rouge met agent Hamilton en waar er ook wel wat verfilmingen van zijn geweest, slechts vijf boeken uit de serie werden echter naar het Nederlands vertaald. In Blauwe ster kruipt hij dus terug in de wereld van de spionage. Het was interessant om eens te lezen hoe dit allemaal zo een beetje in zijn werk ging, ik ben immers niet bekend met zijn eerdere werk en ook spionage komt weinig op mijn pad.
Het is een historische roman en dit zul je duidelijk geweten hebben in dit boek. De auteur heeft, of zo lijkt het toch, historische gebeurtenissen als basis genomen voor dit verhaal en daarrond heeft hij dan het personage Johanne rond gebouwd. Vaak lees je een bijna uitsluitend geschiedkundig verslag dat met momenten zelfs kurkdroog is. En dan gebruikt hij ook nog een rare constructie om toch maar het hele historische verhaal verteld te krijgen. De zus van Johanne werkt bij de inlichtingendienst en Guillou laat Johanne en Rosa soms samenkomen in een gesprek waarin ze beiden maar vooral Johanne hun verhaal vertellen. Het komt geforceerd over en het verhaalelement is er bijna volledig uitgetrokken. Bij Rosa heeft hij er dan een romantische verhaallijn in gestopt die voor het verhaal weinig om het lijf heeft. Ook wat betreft personages stelt het boek teleur.
De gebeurtenissen die de auteur verhaalt, zijn wel niet van de minsten, gruwelijk en walgelijk. Nu weten we allemaal heel duidelijk van de Holocaust en de massamoorden, van de deportaties en de kampen. Guillou brengt in het verhaal ook dat het voor de bevolking aan de Duitse kant niet duidelijk was wat er in feite allemaal gebeurde, zij werden onwetend gehouden over al deze gebeurtenissen en werden bestookt met Duitse propaganda. Ook dit was interessant om te lezen, daar sta je niet zo bij stil.
Literair gezien was er precies toch ook een en ander mis in dit boek. Er waren zinsconstructies die niet klopten, ik kan echter niet beoordelen of dit eventueel een vertaalkundig probleem is of de schrijver het inderdaad zo beoogde. Gesprekken die gevoerd werden, stonden soms wel tussen aanhalingstekens en dan weer niet, ook gedachten waren soms niet te onderscheiden van gesprekken of van de verhaallijn. Taalkundig was het een moeilijk te duiden boek.
Blauwe ster is een minder boek tot nog toe in de reeks, op het slechte af zelfs. Het historische primeerde en er was weinig verhaal te bespeuren als in een roman of thriller. Ook al werden er interessante dingen verteld, het bleef een redelijk saai boek dat hoegenaamd geen of toch weinig spannende elementen bevatte. Een omgekeerde opzet zou misschien beter hebben uitgedraaid, een verhaal vertellen met daarin geschiedkundige feiten verwerkt. Niet hier dus. Spijtig en een gemiste kans.
Uitgeverij: Prometheus (2016) - 352 blz.
Oorspronkelijke titel: Blå Stjärnan
Vertaling: Bart Kraamer
Geen opmerkingen:
Een reactie posten