De Eerste Wereldoorlog is voorbij. De broers Lauritzen zijn zowel economisch als persoonlijk zwaar getroffen. De Eerste Wereldoorlog is voorbij. De broers Lauritzen zijn zowel economisch als persoonlijk zwaar getroffen. Al Oscars bezittingen in Afrika zijn geconfisqueerd door de zegevierende Engelsen. Sverres geliefde, Albie, sneuvelde in de oorlog en zelf werd hij uit het landgoed gezet dat bijna twintig jaar zijn thuis was. En Lauritz en Ingeborg moesten Bergen verlaten omdat hun zoon Harald als Duitser doodgeslagen dreigde te worden op school.
Het hervinden van een beter leven in Berlijn en Saltsjöbaden kost tijd, maar algauw bevinden ze zich in de vrolijke jaren twintig. Duitsland lijkt zich te herstellen en in heel Europa leeft men in de veronderstelling dat het nooit meer oorlog kan worden. Niets wijst nog op het drama dat de familie Lauritzen en de rest van de wereld te wachten staat.
***
Jan Guillou heeft met dit boek het derde deel in de serie De grote eeuw geschreven, ook zonder kennis van de eerste twee is het echter ook goed te lezen alhoewel het uiteraard een pluspuntje is als je de personages reeds kent. Ditmaal behandelt het verhaal de periode tussen het einde van de Eerste Wereldoorlog waar het vorige boek eindigde en de start van de tweede op 1 september 1939.
De twee vorige boeken liepen beiden over de eerste decennia van de 20e eeuw tot vlak na de Eerste Wereldoorlog en ze eindigden beiden op hetzelfde moment in Berlijn in 1919, het moment dat de drie broers elkaar bij toeval terugvinden. En hier start dus dit boek waar we de drie broers weer volgen, Lauritz en Ingeborg bouwen hun leven op in Zweden en Sverre en Oscar en Christa blijven in Berlijn. Ze zien elkaar echter regelmatig omdat ze samen hun bedrijf opbouwen elk met hun eigen kunde.
Een deel van dit boek gaat over Harald, de oudste zoon van Lauritz en Ingeborg. Het is zijn jonge leven dat Guillou voor een groot deel gebruikt om de historische periode tussen de twee wereldoorlogen te schetsen, het interbellum. Aan de hand van zijn leven alsook het bedrijf en de levens van de broers en hun vrouwen wordt het hele klimaat geschetst waarin Hitler en zijn partij de NSDAP zijn kunnen opkomen en hoe uiteindelijk de tweede Wereldoorlog is kunnen beginnen. In die tijd bleek het ook geen pretje te zijn voor de meeste Duitsers, er was veel werkloosheid, armoede, uitbuiting, geweld en onvrede. Het was enorm boeiend om dit eens te lezen vanuit het oogpunt van de Duitse bevolking en verhelderend moet ik zeggen.
Het historische gehalte lag heel hoog in dit boek, meer dan in de twee vorige boeken. Het leek zelfs alsof het wedervaren van de broers en hun familie alleen maar in functie stonden van het vertellen van deze geschiedenis, niet alle delen hadden een soort van roman-gehalte. Het was daardoor niet altijd even boeiend, sommige stukken lazen enorm goed en vlot maar andere waren minder interessant en lazen als een geschiedenisvertelling. We kunnen wel niet anders zeggen dan dat het een wel een zeer goede en volledige beschrijving is van alle problemen waarmee de verschillende lagen van de bevolking mee te maken hadden in het Duitsland van tussen de twee oorlogen. Maar ook de verschillende gezindheden komen aan bod en dit zelfs in één familie, joden, communisten, links gezinde kunstenaars, homoseksuelen, rechtse nationalisten, ze passeren allemaal.
Tussen rood en zwart is absoluut een goed boek. De verhouding tussen feiten en fictie had echter beter gekund, de balans sloeg vaak door naar de feiten. Daardoor las het las de ene keer al wat vlotter als de andere maar je steekt er hoe dan ook veel uit op. Vooral de kijk vanuit het perspectief van de Duitse bevolking was boeiend en interessant.
Eerder: Bruggenbouwers,
Dandy uit het noorden
Uitgeverij: Prometheus (2014) - 312 blz.
Oorspronkelijke titel: Mellan Rött och svart
Vertaling: Bart Kraamer
Geen opmerkingen:
Een reactie posten