De verborgen wereld van schimmels
Schimmels behoren tot de eerste levensvormen op aarde. De meeste mensen kennen ze als bovengrondse paddenstoelen, maar het merendeel leeft ondergronds of zweeft in de lucht en is daar essentieel voor andere levensvormen.
In Verweven leven laat Merlin Sheldrake ons de wereld zien vanuit het standpunt van de schimmel. Dat op het eerste gezicht eigenaardige perspectief biedt een prachtige manier om te kijken naar het leven op onze planeet. Met Sheldrake als gids maken we kennis met gist, psychedelica, schimmels die insecten binnendringen, het grootste organisme ter wereld en de complexe netwerken van het wood wide web. Hoe meer we te weten komen over schimmels en de rol die ze spelen in de natuur, des te meer wordt ons begrip van leven, het concept individualiteit en zelfs onze opvatting over intelligentie op zijn kop gezet.
Merlin Sheldrake studeerde aan de Cambridge University, behaalde een master (MA) in de biologie en een master (MSci) in de geschiedenis en filosofie van de wetenschappen. Daarna promoveerde (Ph.D.) hij op onderzoek naar ondergrondse schimmelnetwerken in het regenwoud van Panama. Hij is muzikant en een fervent fermenteerder. Zijn eerste boek Entangled Live dat in 2020 verscheen, werd een groot succes en is tevens in verschillende talen vertaald.
En dit is begrijpelijk, ondanks dat het boek bijna voor een derde uit noten en bibliografie bestaat, heeft Sheldrake het heel interessant en bevattelijk geschreven ook voor de gewone leek. Een beetje voorkennis en interesse in de materie is echter wel een aanrader want overweldigend is het wel. Van poespas houdt de auteur niet, elk hoofdstuk bevat veel tekst met soms lange alinea's, tussendoor een pentekening, halverwege het boek zijn er wel enkele bladzijden met schitterende kleurenfoto's.
Als de auteur al iets duidelijk maakt, is het dat het leven op aarde niet mogelijk is zonder dit ondergrondse leven, meer nog, het leven zelf is er uit ontstaan. Sheldrake schetst dit alles van het prille begin van het ontstaan van de aarde en het leven er op tot nu. In de menselijke geschiedenis zijn schimmels altijd van essentieel belang geweest maar niet altijd benoemd, Sheldrake duikt dus ook in de geschiedenis van de wetenschap rond de schimmels.
Na de inleiding begint hij het boek heel toegankelijk door het te hebben over zijn truffel-avonturen, truffels zijn de ondergrondse vruchtlichamen van verschillende soorten mycorrhizaschimmels en zijn zeer kostbaar, er wordt op gejaagd. In acht hoofdstukken wijdt hij de lezer in in het leven en het bestaan van de schimmel, elk hoofdstuk concentreert zich rond een thema maar ze overlappen elkaar, het boek vormt dus één geheel.
Sheldrake weet de lezer warm te maken voor de schimmel en uiteindelijk kadert hij dit schimmelrijk naar de toekomst van onze planeet toe, schimmels zouden immers kunnen bijdragen en misschien zelfs essentieel kunnen zijn in de strijd tegen de opwarming van de aarde en de klimatologische en ecologische problemen. Heel het boek is als het ware een ode aan de schimmel en het kan niet anders dan dat je geraakt wordt, het boek straalt daardoor ook hoop uit voor de toekomst.
Verweven leven is een heel erg boeiend en interessant boek dat meestal heel erg vlot leest, op enkele ietsje saaiere stukken na, maar dit zal wel persoonlijk zijn. Dit boek was voor mij een zéér goede aanvulling op andere boeken die ik al las, zoals "Het verborgen leven van bomen" van Peter Wohlleben maar ook zijn andere boeken, "De boomgrens" van Ben Rawlence en zeker ook "Op zoek naar de moederboom" van Suzanne Simard. Verweven leven kan ik niet anders dan aanraden aan iedereen met een klein beetje interesse.
Uitgeverij: Atlas Contact (2020) - 257 blz. (258-383 Dankwoord, Noten, Bibliografie en Register)
Oorspronkelijke titel: Entangled Life. How Fungi Make Our Worlds, Change Our Minds, and Shape Our Futures
Vertaling: Nico Groen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten