Het laatste bos en de toekomst van de planeet
Een alarmistisch en lyrisch boek over de longen van onze aarde
De afgelopen vijftig jaar krimpen de noordelijke sneeuwbossen in een rap tempo. Hier worden de geologische effecten van klimaatverandering voor het eerst pijnlijk zichtbaar.
Ben Rawlence neemt ons mee langs die cruciale grenslijn – van Noorwegen naar Siberië, van Alaska tot Groenland. Op zijn reis ontmoet hij de wetenschappers, bewoners en de bomen die dagelijks met deze veranderingen te maken hebben. Hij portretteert negen boomsoorten en hun mysterieuze werking op de lucht waar wij afhankelijk van zijn. Door zijn reisverhaal te combineren met journalistiek en wetenschap schetst Rawlence een verontrustend toekomstbeeld voor al het leven op aarde.
Ben Rawlence studeerde aan de School of Oriental and African Studies in Londen waar hij een bachelor Swahili en geschiedenis haalde en aan de universiteit van Chicago haalde hij een master International Relations. Ben Rawlence deed jarenlang onderzoek in de Hoorn van Afrika voor Human Rights Watch. Hij schreef er in zijn tweede boek Vluchtelingenstad over dat een wereldwijde bestseller werd en zelfs een nominatie voor de LA Times Book Prize in de wacht sleepte. De boomgrens is zijn derde boek. Nu is hij voorzitter van de Black Mountains College in Wales, waar hij ook woont.
In het boek reist hij in 6 hoofdstukken langs 'de boomgrens', dit was een van de definities van de noordpoolcirkel en die heeft dan weer overeenkomsten met de 10°C-juli-isotherm, de lijn rond de top van de wereld die een gemiddelde zomertemperatuur van tien graden Celsius aangeeft. Het is een golvende lijn die in feite de overgangszone tussen ecosystemen is. Tussen 2018 en 2020 bezocht hij de verschillende streken en in verschillende seizoenen. In zes hoofdstukken trekt hij dus van Schotland, naar Scandinavië, Siberië, Alaska, Canada en Groenland en in elk deel ontdekt hij een overheersende boomsoort typisch voor de respectievelijke ecosystemen. Deze bomen beschrijft hij en hij onderzoekt hun werking op natuur, bos, mens en klimaat. Hiervoor spreekt hij de plaatselijke inheemse bevolking die nog steeds de diepere kennis hebben hierover maar deze kennis is met uitsterven bedreigd. En daarnaast ontmoet hij vele wetenschappers die hem ter plaatse wegwijs maken.
Daardoor is het een heel erg gevarieerd boek geworden, de auteur beleeft zelfs wat avonturen waarvan je kan meegenieten. Maar verder is er heel veel info te vinden. Over de bomen, hun eigenschappen en wat ze te betekenen hebben voor mens, dier én natuur. Heel erg interessant is ook dat je verschillende gemeenschappen en hun tradities wat leert kennen. De Koyukon, de Sami, de Nganasan en de Anishinaabe zijn zo enkele van de ontelbare inheemse volkeren die hij ontmoet en waar we een kijkje mogen nemen. Ze leven allen in harmonie met de bomen, dieren, planten en mossen en zelfs het ondergrondse leven. Maar allen ondervinden ze al langer hinder van de klimaatverandering die hun leven binnengeslopen is en die overduidelijk waar te nemen is.
De boomgrens is een zeer boeiend en leesbaar boek geworden. Een reisverslag mét zelfs avontuurlijke inslag soms, ontmoetingen met fascinerende volkeren, wetenschappelijke inzichten over bomen, ook in relatie tot klimaat, aardrijkskundige en geografische feiten, en dan nog zoveel meer. Regelmatig raadpleegde ik dan ook Google, al was het maar om te weten waar de auteur precies zat. Maar je wil dan toch ook eens echte foto's zien van die bomen, of de traditionele klederdrachten van de inheemse volkeren.
De boomgrens is een uitermate goed boek dat ik iedereen kan aanbevelen. Zeker als je een bredere interesse hebt want er komt immers zóveel aan bod en je kan er dus veel van opsteken. Het boek is een enorme lofzang aan alle bomen en specifiek aan het boreale woud dat de long van de wereld is.
Uitgeverij: Uitgeverij Ten Have (2022) - 353 blz. (355-390 Glossarium van Bomen, 391-414 Noten, dankbetuiging en register)
Oorspronkelijke titel: The Treeline; The Last Forest and the Future of Life on Earth
Vertaling: Huub Stegeman
Geen opmerkingen:
Een reactie posten