De oude wegen - Robert Macfarlane

Mensen laten net als andere dieren sporen na; paden die in de loop der tijden door menselijke voeten, karrenwielen, paarden, ezelshoeven en door regen, ijs en wind zijn uitgesleten. Een voetafdruk van menselijk leven in het landschap. Macfarlane volgt deze paden en spoort de verhalen op die ermee verbonden zijn. Het is de derde keer dat Robert Macfarlane ons meeneemt op zijn tochten door de natuur. In Hoogtekoorts onderzocht hij de menselijke fascinatie voor huiveringwekkende bergtoppen, in De laatste wildernis ging hij op zoek naar de ongerepte natuur in Engeland en Ierland. In De oude wegen, het laatste deel van het drieluik, richt Macfarlane zijn zoektocht juist op de door mensen betreden natuur.

Robert Macfarlane (1976) is Brits auteur en docent aan het prestigieuze Emmanuel College van de universiteit van Cambridge. Hij schrijft onder ander voor de Observer en The Times Literary Supplement en in 2003 debuteerde hij dan met zijn eerste boek Mountains of the Mind: A History of a Fascination (Hoogtekoorts) en waarmee hij prijzen won, het boek werd ook verfilmd door de BBC. Hij schrijft hoofdzakelijk over de schoonheid en kracht van de natuur en landschappen in relatie tot mensen en taal.

Het boek is opgebouwd aan de hand van drie grote delen met in totaal 16 hoofdstukken en elk gaat dan over een specifieke voetreis, een groot deel ervan in Engeland en Schotland maar er zitten ook enkele andere landen bij zoals de Westelijke Jordaanoever van Palestina, Tibet en zelfs een zeeweg. Vooral het pad dat hij in het hoofdstuk "Slib" beschrijft, heeft een diepe indruk nagelaten op mij: The Broomway, deze bevindt zich ín de zee in Essex ten oosten van Londen en is ook bekend als Britain's Deadliest Footpath.

Macfarlane is zelf een gepassioneerd wandelaar en hij heeft hierrond heel wat gelezen. Zo duikt hij in de geschriften van andere wandelaars en wandelt hij meer dan eens in hun voetsporen. We krijgen hun verhalen te lezen en dat was echt wel heel erg boeiend. Hij heeft onder andere een boontje voor de poëet Edward Thomas (1878-1917), kunstschilder Eric Ravilious (1903-1942) en de Schotse schrijfster Nan Shepherd (1893-1981) die vooral bekend werd om haar baanbrekende bergmemoires ergens uit de jaren 1940, The Living Mountain (De levende berg).

De oude wegen is absoluut geen reisgids, de auteur beschrijft zijn wandelingen en ervaringen maar het zijn meer zijn mijmeringen en gedachten waar het om gaat en het is soms bijna filosofisch. Uit zijn woord vooraf:

Het is een onderzoek naar de geesten en de stemmen die op oude paden rondwaren, naar de verhalen die ze in zich dragen en vertellen, naar pelgrimages en erfvredebreuk, naar gezongen routes en degenen die ze zingen, en naar de vreemde continenten die er binnen landen bestaan. Bovenal is het een boek over de mens en zijn omgeving: over lopen als een verkenning van het innerlijk en over de subtiele manier waarop we zijn gevormd door de landschappen waar we ons doorheen begeven.

Er zitten ook heel wat weetjes in het boek die ook al zo goed lezen. Wat ontbreekt zijn kaarten, maar je raakt zó geïntrigeerd door de wandelbeschrijvingen dat je sowieso toch zelf je licht opsteekt op mister Google en Google Maps, zie je ineens wat foto's van de gebieden. Zijn beschrijvingen spreken echt wel tot de verbeelding zodat je niet anders kan. Mijn wereld is alleszins erg verruimd door dit boek.

Dit was nu zo een non-fictie boek dat bijna even vlot leest als een fictie boek. Het is immers geweldig goed geschreven, het blijft boeiend en je steekt er enorm veel van op. Het is het derde deel van een drieluik dat heel goed apart te lezen is maar je zeker wel doet uitkijken naar de twee andere delen, mocht je ze nog niet gelezen hebben zoals ik. De oude wegen is dus een ware ontdekking en verrassing gebleken en absoluut een aanrader. Ik ben alleszins helemaal onder de indruk van dit boek.

Uitgeverij: De Bezige Bij (2013) - 393 blz. (395-464 Glossarium, Noten, Beknopte bibliografie, Dankwoord en Register)

Oorspronkelijke titel: A Journey on Foot

Vertaling: Nico Groen en Marijke Versluys

De volksjury 2 - Silke Vandenbroeck & Laura Scheerlinck

Hoe maak je een plaats delict schoon na politieonderzoek? Hoe herken je een psychopaat? Zijn honden betere speurders dan mensen? En hoe ga je om met het feit dat je iemand hebt gedood?

Laura Scheerlinck en Silke Vandenbroeck van de bekende podcast De volksjury gaan in dit tweede deel opnieuw op zoek naar antwoorden op de meest prangende vragen van true crime addicts. En dat doen ze op hun kenmerkende verfrisssende manier: als armchair detectives spitten ze 20 geruchtmakende misdaadverhalen tot in de puntjes uit. Daarbij krijgen ze de hulp van verschillende experten die hen met raad en daad bijstaan.

***

Laura Scheerlinck en Silke Vandenbroeck vormen samen De volksjury, dit is de zéér populaire podcast over waargebeurde misdaadverhalen. Zij schuimen hiervoor het internet af, lezen boeken en bekijken films en documentaires om aan hun informatie te komen die ze dan op hun eigen grappige manier brengen, mét een flesje cava erbij om het helemaal af te maken. Sinds ze eind 2017 hun eerste aflevering online gooiden, is hun populariteit alleen maar gestegen. Ze worden gevraagd in talkshows, in radiostudio's en zelfs een enkele keer in het Nieuws. Ondertussen geven ze ook nog live-shows die vaak uitverkocht zijn. En nu hebben ze dus hun tweede De volksjury-boek uit.

Ditmaal behandelen ze 20 zaken en deze zijn nu nog meer dan in hun eerste boek, ondersteund door interviews met heel wat experten. En het moet gezegd dat deze inzichten heel erg boeiend en interessant waren en er zitten zelfs enkele wist-je-datjes in. Ze hebben ze ook net iets beter verwerkt doorheen de misdaadverhalen zodat er binnen een hoofdstuk toch een soort van continuüm is. Tussen de hoofdstukken is dit nog altijd niet het geval. Nu weet ik dat ze ieder hun deel van de hoofdstukken schrijven en zodoende staat elk hoofdstuk nog op zichzelf. Persoonlijk vind ik dit een minder geslaagde aanpak.

Zoals in de vorige review al zei, ben ik echt wel fan van hun podcast, de misdaden die ze brengen zijn vaak boeiend, er zitten speciallekes tussen en ze brengen het op hun eigen natuurlijke wijze alsof je bij hun in de kamer zit, hun spontaniteit is een zeer grote troef van de podcast. Zelfs de reclame die ze zelf brengen, want ja die zit er sinds een tijdje ook in, is leuk gebracht, je zou zomaar naar de winkel hollen of een bestellingske plaatsen. Regelmatig zit ik dan ook te lachen om wat ze zeggen en de manier waarop ze dit doen.

Maar ik zei toen ook dat ik dit niet terugvind in het boek en dit is bij dit boek ook het geval. De podcast is zo goed omdat er interactie is tussen hun beide en dit mis je dus in de boeken. De verhalen zelf zijn, hoe interessant ook, vaak droog verteld, ze doen wel hun best om er die spontaniteit in door te trekken maar daar zijn ze slechts summier in geslaagd.

Al bij al is hun tweede boek net ietsje beter om lezen dan het eerste omwille van de stukken met de experten. Deze waren echt wel boeiend en heb ik graag gelezen. Het boek leest heel erg vlot en gemakkelijk maar is dus ook nu geen meerwaarde, Laura en Silke blijven echter wel top als gastvrouwen van de podcast.

Eerder: De volksjury

Uitgeverij: Borgerhoff & Lamberigts (2022) - 199 blz.

De handlanger - Steve Cavanagh

Getrouwd zijn met een seriemoordenaar is dodelijk

Daniel Miller, alias de Zandman, vermoordde veertien mensen voordat hij spoorloos verdween. Zijn vrouw Carrie staat nu terecht als zijn handlanger. De FBI, de officier van justitie en de media - iedereen in Amerika gelooft dat ze ervan wist én zelfs hielp om zijn gruweldaden te verbergen.

Eddie Flynn is echter zeker van Carrie's onschuld, dus het is aan hem om de jury en de rest van de wereld te overtuigen dat Carrie Miller zelf ook een slachtoffer is van de zandman.

Nu zijn vrouw een levenslange gevangenisstraf boven het hoofd hangt, komt de Zandman tevoorschijn. Hij zou een moord doen om haar te beschermen, en dat betekent dat elke betrokkene bij de zaak een doelwit is. Zelfs Eddie Flynn...

*****

Steve Cavanagh studeerde rechten in Dublin en werkte als mensenrechtenadvocaat tot hij fulltime schrijver werd. De handlanger is zijn zevende Eddie Flynn-thriller die ook nu weer als een trein leest, een sneltrein wel te verstaan.

Het advocatenteam van Flynn neemt alleen zaken aan waarvan ze geloven dat de beklaagde onschuldig is en het is ook nu weer een hele klus om toch maar een bres te slaan in het bewijsmateriaal en de getuigenissen van het Openbaar Ministerie. Ze worden ook flink tegengewerkt en dat de moordenaar terug actief wordt, helpt ook al niet.

Het is in feite zo een beetje het recept in al Cavanagh's boeken en toch weet hij er steeds opnieuw een super spannend verhaal van te maken. Hij heeft in dit boek een plot uitgedokterd om van te smullen, en naar het einde toe tovert hij dan nog enkele geweldige plotwendingen uit zijn hoed, verrassend! De rechtbank scènes waren trouwens ook weer echte pareltjes, iets om elke keer naar uit te kijken, ze stellen echt nóóit teleur.

Cavanagh is en blijft een topschrijver, voor een spannende en filmisch geschreven thriller zit je altijd goed bij hem. Top personages, geweldige rechtbankscènes en een steengoed verhaal mét verrassingen doen de rest. Puur leesplezier!

Eerder: Geen tijd om te sterven, De getuige, Dert13n, Het pleidooi, Verdraaid, Fiftyfifty, Advocaat van de duivel

Uitgeverij: Luitingh-Sijthoff (2023) - 331 blz.

Oorspronkelijke titel: The Accomplice

Vertaling: Fons Oltheten

De lachende man - Victor Hugo

De roman schildert de schrijnende sociale tegenstellingen in het aristocratische Engeland van rond 1700, aan de hand van het meeslepende levensverhaal van Gwynplaine, De Lachende Man. Dat verhaal begint op een ijskoude winteravond op de woeste, verlaten kust van Portland, waar een gezelschap zich haastig inscheept en een tienjarige jongen achterlaat. Samen met het blinde meisje Dea dat hij uit de opstekende sneeuwstorm redt, wordt hij opgenomen in de woonwagen van de excentrieke misantroop Ursus, filosoof, komediant en heelmeester, die door Engeland trekt met zijn tamme wolf Homo. Als klein kind heeft Gwynplaine een operatie ondergaan waardoor er permanent een monsterlijke lach op zijn gezicht ligt, wat van het drietal later een succesvol reizend toneelgezelschap maakt. Tot in een aangespoelde fles een brief wordt gevonden die onthult wie Gwynplaine eigenlijk is en hem in een duizelingwekkende gewetensstrijd stort...

***

Victor Hugo (1802-1885) is een Franse schrijver uit het midden van de 19e eeuw die we vooral kennen van zijn romans Notre-Dame de Paris (De klokkenluider van de Notre-Dame) uit 1831 en Les Miserables uit 1862 en van de vele verfilmingen ervan. Zelf beschouwde hij zijn in 1869 verschenen roman L'Homme qui Rit (De Lachende Man) als het beste dat hij ooit had geschreven. In 2012 werd deze voor de vierde maal verfilmd en een jaar later verscheen dan de Nederlandse vertaling door de hernieuwde belangstelling - ik kan me voorstellen dat dit een huzarenstuk moet geweest zijn, de vertaalster werkte er 3 jaar aan en het moet gezegd dat ze het geweldig gedaan heeft. Victor Hugo schreef naast romans ook gedichten, toneelstukken, essays en politieke toespraken en hij liet ook een uitgebreide briefwisseling na. Voor wie geïnteresseerd is in de schrijver is er een zeer uitgebreid Wikipedia-artikel te vinden.

Dat Victor Hugo literair en politiek actief is, is te merken in De lachende man, doorheen het boek zijn er filosofische traktaten te lezen en aan het einde zelfs politiek toespraken. De maatschappelijke bekommernis van de auteur is doorheen heel het boek te vinden en het is vaak een felle aanklacht tegen het hele maatschappelijke en monarchale systeem. Hugo schreef het boek 150 jaar geleden en het speelt zich dan nog eens 150 jaar eerder af. En het moet gezegd dat het soms zelfs actueel klinkt, het zou zich zomaar heden ten dage kunnen afspelen met een juiste setting.

Victor Hugo doet de monarchie en het hele stelsel van lords, hertogen en peren uit de doeken en hij doet dit zeer nauwgezet. Ook hoe zij zich verhouden en gedragen tot elkaar en het volk, komt overvloedig aan bod en het zijn deze stukken die slecht lezen en veel minder interessant zijn, langdradigheid komt hier om de hoek kijken en dit was een groot minpuntje van het boek. Daar komt nog bij dat er nogal wat geschiedenis beschreven wordt in het boek en dit heeft hij nogal droog gedaan, dit bevordert het leesplezier ook niet echt.

Er was echter ook wat te lezen over het geloof en filosofische gedachten, dit was dan weer wel heel interessant en boeiend, je kunt er zelfs waarlijk wat van opsteken en zelf over beginnen te mijmeren. Dat had ik helemaal niet verwacht in dit boek en was dus een aangename verrassing. Soms waren deze monologen wel heel lang zodat een alinea soms over meerdere pagina's liep. Dit vond ik zelfs indrukwekkend, hoe je in zoveel tekst het kan hebben over één enkel ding, telkens met andere woorden en dan weer dezelfde maar dan toch net weer wat anders. Daar had ik alleen maar respect voor, ik begreep maar niet hoe de auteur er in slaagde om dit neergepend te krijgen. Het kan niet anders dan dat Victor Hugo een zeer intelligent en belezen man was, er was nogal wat woordgebruik dat ik totaal niet kende en er werd ook met Latijnse teksten gesmeten. De vele pagina's voetnoten tonen dit aan en als je zou willen, kan je hier heel wat van opsteken.

Maar het boek is toch vooral een spannende avonturenroman en liefdesverhaal dat je vaak naar de keel grijpt. Je leeft helemaal mee met de personages en er was veel liefde maar ook tragiek in te vinden. En soms was het écht wel heel spannend, het is een heel andere tijd die soms zelfs wat middeleeuws aandeed, rondtrekkende theatergezelschappen, kerkers, willekeur en martelingen.

De lachende man is een echt kunstwerk. Er waren grote delen die ik met veel plezier heb gelezen en waar het in sneltreinvaart ging. Ik heb er ook veel van opgestoken en was soms heel erg onder de indruk van Victor Hugo's schrijfkunst. Ik heb er wel dik twee weken over gedaan om het uit te krijgen. Het is nu niet zo een dun boekje en er stond heel wat tekst op 1 pagina, maar het waren toch de saaie en langdradige stukken die daarvoor zorgden. Dit is meteen ook de reden waarom ik toch slechts drie sterren toebedeel aan het boek. Ik ben echter wel heel tevreden dat ik dit historische werk en klassieker gelezen heb.

Uitgeverij: Papieren Tijger (2013) - 615 blz. (617-649 Noten)

Oorspronkelijke titel: L'Homme qui Rit

Vertaling: Tatjana Daan