woensdag 23 juli 2025

Landlijnen - Raynor Winn

In haar unieke, beeldende, empathische stijl, doet Raynor Winn op spectaculaire wijze verslag van de zwaarste wandeltocht die zij en haar man Moth tot nu toe ondernamen. Te beginnen met de Cape Wrath Trail - een zware tocht van honderden kilometers door de Schotse Hooglanden, over afgelegen bergen, door gletsjerdalen en langs diepe lochs - maken zij uiteindelijk een maandenlange tocht van meer dan 1600 kilometer, van het uiterste noorden van Schotland naar de vertrouwde kust van het zuidwesten.
Hoe verhouden wij ons tot elkaar, en tot het land, vraagt zij zich af, nu de breuklijnen tussen de verschillende naties steeds groter lijken te worden? Hebben we nog genoeg gezamenlijks om het behoud van de aarde en de natuur voorrang te kunnen geven? Intussen gaat de gezondheid van Moth gestaag achteruit. Het lopen van het South West Coast Path heeft destijds aantoonbaar geholpen. Eén zijn met de natuur redde hen in hun donkerste tijden, maar zal het nu opnieuw zijn magische uitwerking hebben?
In dit meesterlijke boek beschrijft Winn de vaak zware tocht in haar schitterende, heldere taal: de vreemden en de vrienden, de wilde natuur en de dieren die zij onderweg tegenkomen. Daarbij weet ze niet alleen het fysieke land, maar ook het onzekere toekomstpad van deze tijd onnavolgbaar in kaart te brengen. Landlijnen beschrijft een onvergetelijke reis die vol onzekerheid begint, en die alleen maar kan eindigen met hoop.

****

Raynor Winn (1962) wandelde samen met haar man Moth in 2014 The South West Coast Path wat enkele jaren later resulteerde in haar eerst boek The Salt Path. Het boek werd een groot succes - de verfilming is nu trouwens een feit - en haar vierde boek staat op de planning voor het najaar. Landlijnen is haar derde boek. 
Het South West Coast Path was al een lange wandeling maar de tocht die ze hier beschrijft stijgt daar nog eens deftig bovenuit. Van de Cape Wrath Trail (ongeveer 370 km) wordt trouwens gezegd dat het zo ongeveer de zwaarste trektocht van Schotland is of zelfs van Engeland, ongemarkeerd, onofficieel, grote stukken zonder pad, ruige eenzaamheid maar ook fantastische landschappen. En met dit pad begint de trektocht van Raynor en Moth wiens degeneratieve ziekte flink huisgehouden heeft en zelfs afstevent op het einde. Het leek hopeloos om deze trektocht aan te vatten.
Maar het zaadje was geplant en ze vertrokken en zouden wel zien hoe het zou gaan. En dat het niet van een leien dakje liep is wel duidelijk, en dan gaat het over fysieke ongemakken maar het waren vooral de mentale en emotionele uitdagingen die hun parten speelden. Hun pad lag trouwens ook niet vast en ze hebben dikwijls moeten improviseren. Ze zouden oorspronkelijk vertrekken voor een maand maar uiteindelijk konden ze toch geen van beiden het pad opgeven en werden het vier maanden.
Het boek is ingedeeld in vijf delen waarin ze verschillende streken en paden doorkruisen, het bleek ook niet altijd simpel om het juiste pad te vinden, en soms lieten ze zich leiden door suggesties van anderen maar evengoed zochten ze zelf wat op kaarten hoe ze best konden lopen richting het zuiden. Tijdens het lezen kan je niet anders dan zelf informatie zoeken en proberen het pad te volgen op de kaart en zo leer je als lezer de verschillende streken van Schotland in het noorden tot het uiterste zuiden van Engeland kennen. Raynor Winn is er absoluut in geslaagd om de natuur en de verschillende landschappen levendig te beschrijven. Het weer hadden ze zeker ook niet altijd mee, soms regende het dagen aan één stuk en konden ze niet anders dan te gaan schuilen of de tijd zelfs in hun tentje uit te zitten. Een enkele keer waren ze zelfs in een zeer penibele situatie verzeild geraakt maar gelukkig met goed gevolg.
Van de natuurbeschrijvingen kun je ook niet anders dan genieten, dat heeft ze geweldig goed gedaan. Wat in dit boek wel naar voor komt en wat ze meer en meer aanhaalt, is de klimaatverandering. Toen het koppel in hun twintiger jaren was, waren ze ook in deze streken en nu staan ze er versteld van hoe hard het veranderd is daar. Ze waren daar zeer verrast over. In dit boek maakt ze duidelijk dat wij, de mensen deel uitmaken van de natuur en er zeker niet boven staan. Er klinkt ook hoop door in haar boek, ze draagt zelfs enkele oplossingen naar voor die zeker zouden kunnen helpen om het hoofd te bieden aan deze klimaatcrisis waar we nu toch écht wel volop inzitten. Hoe verder je komt in het boek, hoe meer het aan bod komt.
Landlijnen is een boek dat meestal heel vlot leest en ook heel erg mooi geschreven is. De auteur heeft een zeer rijke taal en weet haar gevoelens rondom deze reis en de ziekte van Moth mooi te verwoorden. Er zit wel veel herhaling in het boek, haar schuldgevoel ten opzichte van Moth komt voortdurend bovendrijven en of ze al dan niet verder zullen gaan of stoppen. Dat zal natuurlijk wel de realiteit geweest zijn, maar het las wel altijd als hetzelfde. Er zaten in het boek ook veel dingen om over na te denken. De tocht was voor hen een soort van meditatie en een tijd van reflectie en de lezer wordt daar uitgebreid op getrakteerd waardoor het een boek is waarvoor je zelf ook de tijd kan nemen om te lezen en zelf te overdenken en te bezinnen.
Raynor Winn heeft met dit boek een reisverhaal geschreven met een spiritueel kantje als je dit zou willen zien. Landlijnen is daardoor een boek dat mij helemaal aansprak, wandelen en lezen zijn mijn twee grootste hobby's en deze zijn hier helemaal verenigd. Het is een boek dat ik zeker kan aanraden maar het is toch iets voor de liefhebbers en waarschijnlijk niet weggelegd voor iedereen. Mooi boek en ik ben benieuwd naar haar vierde.

Uitgeverij: Balans (2022) - 349 blz.
Oorspronkelijke titel: Landlines
Vertaling: Annemie de Vries

Geen opmerkingen: