woensdag 6 oktober 2021

Grijze zielen - Philippe Claudel

Op een ijzige dag in 1917 wordt het gewurgde lichaam gevonden van de mooie, tienjarige Belle de jour. Jaren later blikt een politieagent uit het Franse stadje terug op deze nooit opgehelderde moord, die ook zijn eigen leven ingrijpend heeft veranderd.
In deze meesterlijk opgebouwde roman vol ingehouden emotie laat Philippe Claudel zien hoe snijdend de pijn om de dood van een geliefde is, en hoe grijs het schemergebied tussen goed en kwaad. Grijze zielen verrast en intrigeert tot de laatste pagina.

***

Philippe Claudel studeerde Letteren aan de universiteit van Nancy, waar hij ook lesgeeft, hij werkte trouwens ook als leraar voor gevangenen en jongeren met een handicap. In 1999 debuteerde hij en in 2003 kwam zijn grote doorbraak met Les âmes grises (Grijze zielen). Ondertussen staan er al een 30-tal boeken op zijn naam, alsook enkele literaire prijzen en is hij scenarioschrijver en filmregisseur. In 2005 werd dit boek trouwens verfilmd, Claudel schreef het scenario.
Dit boek heb ik gelezen naar aanleiding van onze plaatselijke leesclub. Zo leest een mens al eens wat buiten zijn comfortzone en daar reken ik dit boek zeker bij. De film had ik al eerder gezien en die was wel goed. Het was zeker raar om nu het boek te lezen na het zien van de film, de insteek is daar toch altijd net wat anders, wat trouwens heel begrijpelijk is, het zijn ook twee totaal andere media.
Ik moet zeggen dat ik nu wel niet onder de indruk was van dit boek, alle lofprijzingen en prijzen ten spijt. Het was zeker interessant om een verhaal te lezen dat zich 100 jaar geleden afspeelt en dan ook nog rond de Eerste Wereldoorlog. Maar het boek is het hem niet in de eerste plaats te doen om het verhaal, het is eerder een stelling die aan de hand van vele verschillende gebeurtenissen en personages wordt uitgediept:
"Ik heb nog nooit een schoft of een heilige gezien. De dingen zijn nooit helemaal zwart of helemaal wit, alles is grijs. Mensen en hun zielen ook... Je ziel is grijs, behoorlijk grijs, zoals die van ons allemaal..."
Dat Philippe Claudel kan schrijven is wel duidelijk. Hij weet alles zeer trefzeker te beschrijven, soms zelfs op een bijna poëtische wijze. Maar als er nu iets is waardoor ik niet bekoord word, is het dit wel. Maar dat neemt niet weg dat het toch wel eens wat anders was om iets 'moois' te lezen en dat de auteur af en toe op een licht grappige manier schrijft, was mooi meegenomen.
Claudel bracht het verhaal in zekere zin wel chronologisch maar alles wat er rond zat, alle karakterbeschrijvingen en uitdiepingen waren vaak flashbacks. Het verhaal leek dus wel een puzzel en slechts aan het einde kreeg je een soort van inzicht in het complete verhaal.
Van het lezen van dit boek word je wel niet blij, het vertelt voornamelijk over ellende en verdriet, verloren liefdes, ongeluk, het is de donkere kant van de mensheid die hier belicht wordt.
Grijze zielen is zeker wel een mooi boek en het is er eentje waar je al eens kan over nadenken. Vooral de beschrijvingen van de tijdsgeest ten tijde van de oorlog een eeuw geleden vond ik interessant alsook de gedachtenkronkels van de ik-persoon in het verhaal.

Uitgeverij: De Bezige Bij (2004) - 253 blz.
Oorspronkelijke titel: Les âmes grises
Vertaling: Manik Sarkar

Geen opmerkingen: