Klein land - Gaël Faye

1992. De tienjarige Gabriel woont met zijn Franse vader, Rwandese moeder en zusje Ana in een van de betere expatbuurten van Burundi. Zijn gelukkige en bevoorrechte jeugd wordt bruut verstoord, eerst door de scheiding van zijn ouders en vervolgens door de burgeroorlog en het gruwelijke drama in buurland Rwanda. De onrust doet Gabriel beseffen dat hij niet alleen kind is, maar ook halfbloed, Frans, Tutsi...

Te midden van de chaos vindt Gabriel zijn toevlucht in boeken. Hij creëert een aparte wereld, een fort van boeken, om aan de wreedheden om hem heen te ontsnappen. Klein land is een ongekend debuut, donker en licht, vol tragiek maar ook humor.

****

Gaël Faye is hiphopartist van Frans-Rwandese afkomst die tot nu twee albums uitbracht, eentje met de groep Milk Coffee & Sugar en een soloalbum. Klein land is zijn debuutroman. Faye is geboren in Bujumbura in Burundi en het hoofdpersonage in dit boek doet verdacht veel denken aan hemzelf. Gabriel oftewel Gaby is in 1992 ook net 10 jaar en zoon van een Franse vader en Rwandese moeder zoals de auteur en het verhaal speelt zich af in Bujumbura.

Iedereen die oud genoeg was in 1994 herinnert zich de gruwelijke burgeroorlog in Rwanda tussen de Hutu's en Tutsi's, het was een genocide van ongekende omvang op 100 dagen tijd. Deze zorgde voor een gigantische stroom Tutsi-vluchtelingen die in de jaren voorafgaand aan de Rwandese genocide al opgang was gekomen. Het waren vreselijke beelden.

Dit verhaal wordt verteld vanuit het oogpunt van een kleine jongen die in Bujumbura woont met zijn ouders en zusje en hij trekt veel op met enkele zeer goede kameraden. De toestand verslechtert gaande weg en deze evolutie begint onder je huid te kruipen tijdens het lezen. Op een redelijk korte tijd valt het leven van Gaby uit elkaar, zijn ouders gaan uit elkaar en door deze oorlog krijgt de vriendschapsband tussen de kameraden ook een serieuze knauw.

Hoe een land zo in een burgeroorlog kan duiken en waar de ene etnische groep een andere zoveel haat en dood kan brengen, is niet te begrijpen. Gaël Faye heeft deze oorlog op een sublieme wijze in beeld gebracht, niet sensationeel maar op een zeer integere wijze met respect en begrip voor de mensen. Het onderscheid tussen daders en slachtoffers is onder de gewone bevolking niet duidelijk, langs beide kanten zijn ze in feite zowel dader als slachtoffer en zijn er alleen maar verliezers. 

De auteur heeft dit zware thema op een luchtige wijze gebracht door een humoristische schrijfstijl en dit kan niet anders dan geapprecieerd worden. De klemtoon in dit boek ligt niet helemaal op de oorlog zelf ook al is dit het grote thema. Het is de ontwikkeling van de jonge Gaby die aan de hand van deze burgeroorlog verteld wordt, het kan ook niet anders dan dat deze oorlog een alomvattende en beslissende invloed heeft op hem en dat de jongen dit voor het leven meedraagt. 

Klein land is een prachtig boek dat ik zeker kan aanbevelen. Het verhaal kwam in het eerste deel van het boek niet goed op gang voor mij persoonlijk maar het is dan ook een soort boek dat ik normaal niet gemakkelijk lees. Naarmate het boek vorderde, ging het vlotter en werd ik toch gecharmeerd door het verhaal, voor zover dit mogelijk is met een verhaal over zulke haat en gruwel. En toen was ik blij dat ik dit wel gelezen heb en het zelfs kan aanraden.

Uitgeverij: Hollands Diep (2017) - 206 blz.

Oorspronkelijke titel: Petit Pays

Vertaling: Liesbeth van Nes

Neem nooit afscheid - Doug Magee

Misschien nog moeilijker dan je kind voor het eerst naar school brengen, is om het voor het eerst alleen op vakantie te laten gaan. Lena Trainor heeft net met pijn in haar hart haar dochter Sarah op de bus naar zomerkamp gezet, als er een tweede bus arriveert om het kind op te halen. Niemand blijkt iets te weten van de eerste bus.

Sarah is met drie andere kinderen ontvoerd, en binnen enkele uren ontvangen de ouders een mail waarin een miljoen dollar wordt geëist. Terwijl de ouders van de gekidnapte kinderen hun ergste nachtmerrie beleven en hun huwelijken steeds meer onder druk komen te staan, probeert de politie de waarheid te achterhalen tussen de leugens en tegenstrijdige verklaringen.

***

Doug Magee is een Amerikaans auteur, persfotograaf, filmproducent, regisseur en scenarioschrijver. Neem nooit afscheid is zijn eerste thriller uit 2010, een jaar later bracht hij zijn tweede uit en in 2016 een derde. Rond de jaren '80 bracht hij nog twee non-fictie boeken uit.

De auteur vertelt het verhaal vanuit drie gezichtspunten, de ouders, de ontvoerde kinderen en de ontvoerders, een zeer compleet verhaal dus. Aan de uitwerking van de personages heeft Magee geen aandacht besteed, het blijft tweedimensionaal. Net zoals het verhaal trouwens, het is een rechttoe rechtaan chronologisch verhaal dat geen ruimte laat voor meedenken. Hij heeft er wel een verrassende plotwending in weten te brengen maar verder is het redelijk voorspelbaar. Psychologisch gezien is er weinig of geen onderbouw en het klinkt nogal eens ongeloofwaardig. De afloop van het verhaal slaat er trouwens helemaal naast, meer cliché en ongeloofwaardiger kan het bijna niet.

Al deze punten brengen het spanningsniveau naar beneden alhoewel gezegd moet dat de auteur af en toe toch een zekere spanning weet op te roepen. De insteek van het verhaal is wel origineel gevonden.

Het was een ontspannend boek voor tussendoor dat niet teveel eist van de lezer. Ik kan me zó een verfilming van dit boek voorstellen, ik mag wel hopen dan dat het einde geloofwaardiger wordt gebracht, maar dit zou wel eens heel spannend kunnen worden en schitterende beelden kunnen opleveren.

Uitgeverij: Ambo|Anthos (2011) - 340 blz.

Oorspronkelijke titel: Never Wave Goodbye

Vertaling: Rogier van Kappel

Perfecte resten - Helen Fields

Op een afgelegen plek in de Schotse Hooglanden staat een lichaam in lichterlaaie. Al wat achterblijft om het slachtoffer te kunnen identificeren zijn tanden en een reepje stof. Enkele kilometers verderop schreeuwt een vrouw om hulp in een afgesloten kamer ergens in Edinburgh.

Het is Luc Callanachs eerste werkdag bij de Schotse politie en hij krijgt direct een moordonderzoek toegewezen. Net vertrokken bij Interpol wil hij zich graag bewijzen bij zijn nieuwe team en directe collega Ava Turner. De moordenaar is een geduchte tegenstander die vakkundig zijn sporen weet uit te wissen.

Het duurt niet lang tot er een vrouw wordt ontvoerd; Callanach staat onder druk het slachtoffer te vinden voordat het te laat is. Maar het daadwerkelijke lot van de ontvoerde vrouwen is gruwelijker dan Luc ooit had kunnen vermoeden...

***

Helen Fields studeerde rechten en ging aan de slag als advocaat gespecialiseerd in familie- en crimineel recht. Hiermee stopte ze echter en ze heeft nu samen met haar echtgenoot een filmproductiemaatschappij in Los Angeles, ze is er als scenarioschrijver en producer werkzaam. Haar ervaring als strafrechtadvocaat kwam duidelijk van pas bij het schrijven van deze thriller en omdat ze zich zeer thuis voelt in Schotland speelt hij zich hier ook af. Perfecte resten is de eerste in de Luc Callanach en Ava Turner-serie en in Nederlandse vertaling staat de teller op vier delen. Ze schreef ook al andere boeken en bracht recent zelfs een eerste psychologische thriller uit onder de naam HS Chandler.

Haar boeken zijn succesvol, met recht en rede. Het viel me al op dat het zeer filmisch materiaal is maar dan wel degelijk 16+, de moordenaar in dit boek schuwt de gruwelijkheden niet, je maag kan er zowaar van omkeren.

De plot zit zeer knap in elkaar en bevat twee lijnen. Vooreerst is er het moordonderzoek met de kersverse rechercheur Luc Callanach aan het hoofd en zijn collega Ava Turner die het reilen en zeilen kent binnen het team. De entree van Callanach binnen het politiekorps loopt niet van een leien dakje en hij heeft tijd nodig om zijn plaats binnen het team op te eisen, zijn verleden ligt daar ook al bij in de weg. In de tweede lijn krijgen we het verhaal vanuit het gezichtspunt van de moordenaar en zijn slachtoffers te lezen, niet min deze lijn.

De auteur heeft de personages goed vormgegeven en waar nodig uitgediept, miniem want het is wel degelijk het verhaal dat primeert en dat heeft ze met verve gedaan. Spannend is het echter minder omdat je al vroeg in het verhaal de dader kent en zelfs zijn beweegredenen, zijn volgende stappen zijn daardoor duidelijk en verrassen niet. Je begint je al af te vragen waarom het team dit niet ziet.

Perfecte resten is een goede thriller met personages die je beter wil leren kennen en het leest zeer vlotjes met dank aan de filmische schrijfstijl en de goede plot. Ik kijk zeker uit naar deel twee.

Uitgeverij: Ambo|Anthos (2019) - 409 blz.

Oorspronkelijke titel: Perfect Remains

Vertaling: Ernst de Boer en Ankie Klootwijk

Slotcouplet - Sander de Hosson

Geneeskunde is soms genezen, vaak verlichten, altijd troosten. Longarts Sander de Hosson laat zien hoe deze eeuwenoude uitspraak nog altijd geldt. Hij behandelt patiënten met een ongeneeslijke ziekte, bij wie de laatste levensfase is aangebroken. Samen met een team van zorgverleners streeft hij naar de beste kwaliteit van leven en sterven voor de patiënt.

De Hosson vertelt openhartig wat hij denkt en voelt, hoe hij handelt bij vaak ingewikkelde ziektegeschiedenissen en hoe hij worstelt met de vraag die veel dokters hebben: waar ligt de grens van geneeskunde? Moet wel alles wat kan?

Sander de Hosson studeerde geneeskunde en is sinds 2012 longarts in het Wilhelmina Ziekenhuis Assen net onder Groningen. Hij schreef columns over zijn werk, heeft een veelgelezen blog en twittert. In dit boek zijn vele van deze korte verhalen gebundeld. Het boek kwam uit in 2018 en werd in september 2020 herwerkt met een paar hoofdstukken ivm de coronapandemie die uiteraard een heel grote invloed had en heeft op het beleven van het levenseinde voor zowel de patiënten als hun familie en de zorgverleners.

Tussendoor reflecteert de Hosson over geneeskunde, het kunnen en de onmacht maar vooral over hoe we kunnen waken over de levenskwaliteit van mensen die aan het einde van de rit staan, alleen soms maar vaker met dierbaren aan hun zij.

De Hosson vertelt deze verhalen op een integere, eerlijke en ontroerende wijze en je kan niet anders dan gegrepen worden. Het is duidelijk dat de houding van artsen en het zorgpersoneel tegenover patiënten en hun familie onnoemelijk belangrijk is en hij pleit dan ook voor een menselijke en meelevende benadering in de laatste levensfase en naar uitbreiding in de hele zorg.

Slotcouplet is een prachtig en beklijvend boek waarover je nog lang nadenkt na het lezen.

Uitgeverij: De Arbeiderspers (2018, 2020 herwerkte druk) - 219 blz.

Bloedbad in Beringen (Boem Boem 2) - Jan Van der Cruysse

Hoe verder het onderzoek naar de dodelijke aanslag op de Antwerpse marathon vordert, hoe meer nieuwe vragen en tegenstrijdigheden de politie in de schoot geworpen krijgt. Met de tweede aanslag op een muziekschooltje in het hart van Brussel wordt de verwarring nog groter.

Dat de terreur verband houdt met de diefstal van een lot handgranaten bij het Belgische leger in de jaren tachtig is stilaan duidelijk. Maar hoe link je dat aan sporen naar ISIS en de Bende van Nijvel?

In Boem Boem 2 zet de gruwel zich voort in een duikcentrum in het Limburgse Beringen. Uiteindelijk werpt een oud dossier over de verdrinkingsdood van een moslimmeisje een nieuw licht op de zaak.

Zullen speurders Hannelore, Alice en Nina de daders snel genoeg vinden om een gigantische aanslag met drones en handgranaten te vermijden?

****

Jan Van der Cruysse schreef met dit boek het vervolg en tevens einde van de Boem Boem-serie, daarvóór schreef hij de trilogie Bling Bling. Van der Cruysse studeerde rechten, communicatiewetenschappen en marketing. Na zijn legerdienst in Duitsland ging hij eerst aan de slag als journalist en daarna werkte hij 25 jaar op de luchthaven van Zaventem als woordvoerder. Nu is hij consultant in crisiscommunicatie bij een Belgische pr-groep. In 2016 verscheen zijn eerste boek. Hij won enkele prijzen en sleepte verschillende nominaties in de wacht.

In zijn verhalen gebruikt hij zijn ervaringen en dit draagt zeker bij tot zijn succes. In Boem Boem put hij uit zijn ervaringen tijdens zijn legerdienst in Duitsland. Het was even geleden dat ik het eerste deel las, maar gaandeweg kwam het meeste wel terug, de auteur maakt immers gebruik van toch wel speciale situaties en personages zodat de gebeurtenissen uit het eerste boek vlot naar boven kwamen. Daardoor lezen zijn boeken ook zo goed, zijn levendige beschrijvingen spreken zeer tot de verbeelding.

In deze tweede serie behandelt hij wat maatschappelijke issues en het verhaal krijgt meer diepgang dan in de trilogie Bling Bling. Je zou bijna denken dat zijn verhalen volwassener geworden zijn. De auteur gaat echter wel niet zo ver dat hij veel aandacht besteed aan het uitdiepen van de personages, het is nog altijd de actie die primeert in zijn boeken met originele en spectaculaire ontwikkelingen een actiefilm waardig. In 2019 heeft Van der Cruysse trouwens de filmrechten voor Bling Bling 1 verkocht, dat belooft.

De extravagantie van de eerste serie is hier grotendeels verdwenen en dit komt de geloofwaardigheid ten goede, de humor is minder maar subtieler maar zijn schrijfstijl is nog steeds vlot en zonder ingewikkelde manoeuvres en dit zorgt voor een groot gehalte aan leesplezier.

Jan Van der Cruysse is absoluut een aanwinst voor het Vlaamse schrijverslandschap. Boem Boem heeft een goed geconstrueerde plot met net dat beetje diepgang om het een boven een gewone actiethriller te verheffen. En dat het realistisch is, bewijst de actualiteit, de auteur zit er gewoon boenk op.

Eerder: Bling Bling, De Zaventemmers, En toen was er nog maar één, Boem Boem 1

Uitgeverij: Manteau (2020) - 340 blz.

Opgewekt naar de eindstreep - Hendrik Groen

Het laatste geheime dagboek van Hendrik Groen, 90 jaar.

Vanwege de sluiting van het verzorgingshuis in Amsterdam-Noord is Hendrik Groen overgeplaatst naar Bergen aan Zee. De Oud-Maar-Niet-Dood-club is uit elkaar gevallen. Af en toe is er een Omanido-reünie waarbij het ouderwets gezellig wordt en de drank ruimhartig vloeit, maar verder is er niet veel meer om naar uit te kijken. Hendrik moet constateren dat de tijd niet meer zo mild voor hem is: Dat levert het nodige gestuntel op. Hij besluit opnieuw een dagboek bij te gaan houden in een poging weer wat meer grip op de werkelijkheid te krijgen. En anders kan hij in ieder geval nog eens nalezen wat hij allemaal vergeten is.

Het leven wordt er niet aangenamer op als ook in Bergen aan Zee het coronavirus alles op zijn kop zet. En helaas is er geen Evert meer om foute grappen te maken, al doet de voorheen zo brave Hendrik zijn best om zijn vriend hierin te evenaren. Gelukkig heeft hij nog drie trouwe vrienden over om hem op het rechte pad te houden: Leonie (88), Frida (10) en Juffrouw Jansen (4). Die laatste is zijn hond, het afscheidscadeau van Evert. Samen met deze bondgenoten sleept Hendrik zich opgewekt naar de eindstreep.

****

Dit is het laatste dagboek van Hendrik Groen, 90 jaar ondertussen, en hij is nog steeds zijn sympathieke zelf. Hij moet het nu echter stellen met slechts 3 vrienden, eentje daarvan is een hond en een ander zijn jeugdige vriendin voor wie hij de opa geworden is. Na de sluiting van het verzorgingshuis in Amsterdam is het Omanido groepje uiteengevallen, gelukkig is Leonie wel mee kunnen verhuizen met Hendrik, zijn derde vriend daar dus.

Hendrik worstelt stevig met zijn opkomende dementie maar hij weet er op een positieve manier mee om te gaan, meestal toch, en hij kan gelukkig rekenen op Leonie.

Het is ook een speciaal jaar, het coronavirus zorgt in 2020 immers voor heel wat onrust en zo ook in het verzorgingshuis. Alle maatregelen en berichtgeving bekijken we nu vanuit de ogen van Hendrik Groen en zelfs een beetje vanuit de ogen van Evert. Hendrik is zijn maat absoluut niet vergeten, integendeel, hij voelt zich nog steeds gesteund door hem. Dit is toch wel een heel andere kijk op corona en diens gevolgen voor iedereen.

Maar het zou Groen niet zijn of dit alles wordt met humor gebracht, dit boek moet hierin niet onderdoen voor de twee vorige, de lezer kan regelmatig gebruik maken van zijn lachspieren, maar het is dan toch net weer wat anders zo zonder het Omanido clubje. Gelukkig slagen ze er toch in om nog een paar keer samen te komen zodat ze toch even kunnen ontsnappen aan het vaak eenzame en beperkte bestaan in het verzorgingshuis.

Frida helpt hierin ook een handje, zij fleurt Hendrik in grote mate op en helpt hem met Juffrouw Jansen. Dit zorgt meer dan eens voor ontroering bij Hendrik maar zeker ook bij de lezer. De onbezorgdheid die in de twee vorige boeken primeerde, duikt hier naar de achtergrond. De nadering van het levenseinde zorgt toch ook voor wat deprimerende gedachten en situaties. Hendrik slaagt er wel in, ook al is het niet altijd even gemakkelijk, om zijn relativerende vermogen niet kwijt te raken en de humor er van in te zien.

Opgewekt naar de eindstreep is een ontroerend en tegelijk humoristisch boek geworden met een ernstigere ondertoon dan de twee vorige. Ik ga Hendrik Groen en zijn lieve, grappige en plezante vrienden missen. Van de eerste twee boeken is elk een televisie serie gemaakt en deze zijn ook absoluut aan te raden, even grappig en ontroerend als de boeken. Een dikke aanrader deze dagboeken van Hendrik Groen.

Eerder: Pogingen iets van het leven te maken, Zolang er leven is, Leven en laten leven

Uitgeverij: Meulenhoff (2020) - 209 blz.

Meisje zonder leugens - Michael Robotham

Zij weet wie er liegt.

Maar wie kent haar leugens?

Evie Cormac is een meisje zonder familie. Ze houdt haar identiteit al jarenlang geheim - alleen daardoor is ze veilig. Maar forensisch psycholoog Cyrus Haven is vastbesloten erachter te komen wie Evie is, en hoe ze zich verborgen kon houden in het huis waar een man werd doodgemarteld.

Intussen zijn machtige mensen op zoek naar Evie, de enige getuige van hun misdaden. Evies gave om te zien wanneer iemand liegt helpt Cyrus bij het oplossen van een onmogelijke zaak, maar hoe verder hij Evies verleden weet te ontrafelen, hoe meer hij haar blootstelt aan gevaar. Uiteindelijk zullen ze allebei moeten beslissen of het misschien beter is de monsters uit het verleden niet wakker te maken...

****

Australiër Michael Robotham debuteerde in 2004 en blijft een van mijn favoriete schrijvers. Meisje zonder leugens is de tweede in de Cyrus Haven-reeks en tevens het vervolg van Meisje zonder verleden. Het is net dit verleden dat nu uit de doeken wordt gedaan.

Zoals altijd weet Robotham er een spannend en boeiend verhaal van te maken met interessante personages, de plot is vakkundig opgebouwd. Een zaak rond een veroordeelde pedofiel komt bovendrijven door de moord op een gepensioneerde rechercheur die deze afgeronde zaak toch niet kon vergeten. Forensisch psycholoog Cyrus Haven is dan wel geen rechercheur maar dit belet hem niet om hierin te duiken. Het verhaal ontwikkelt zich verrassend en ondanks de verschillende verhaallijntjes slaagt Robotham er in om het overzicht te houden, de lezer houdt er toch best wel zijn aandacht bij.

Robotham heeft een goede schrijfstijl die vaak ook nog eens humoristisch is, dit geeft boeken toch altijd net dat tikje extra. Meer gaan we er niet over zeggen, Robotham is en blijft een topschrijver en Meisje zonder leugens is een meer dan goed boek.

Eerder: Gebroken, Vuurvast, Boetedoening, De afrekening, Zeg dat het je spijt, Door mijn ogen, Leven of dood, Sluit je ogen, Verwachting, De andere vrouw, Meisje zonder verleden

Uitgeverij: De Bezige Bij (2020) - 390 blz.

Oorspronkelijke titel: When She Was Good

Vertaling: Daniëlle Stensen