zaterdag 6 november 2021

Het zat zo - Meir Shalev

In Het zat zo keren we terug naar Shalevs geboorteplaats Nahalal, waar het huis van oma Tonja staat. Zij kwam in 1923  van Oekraïne naar Palestina en moest haar leven lang strijden om het hoofd boven water te houden, en het stof buiten de deur. Tonja heeft last van extreme schoonmaakwoede. De stofzuiger die ze uit Amerika krijgt toegestuurd maakt het er niet beter op.
'Het zat zo...' zijn de woorden waarmee oma Tonja steevast haar verhalen begint, net zoals haar dochter en kleinzoon Meir, die alles met zichtbaar plezier optekent.
Het zat zo vertelt de geschiedenis van een unieke grootmoeder en haar familie. Het is ook het verhaal over idealen en omzwervingen door verschillende continenten. Het zat zo is een geestige en ontroerende roman over de kracht van de verbeelding en het vertellen van verhalen.

****

Meir Shalev werd geboren in Nahalal waar dus dit boek zich afspeelt, maar het grootste deel van zijn leven woonde hij in Jeruzalem. Hij werd bekend door zijn ironische sketches op de Israëlische radio en televisie en vanaf dat hij dit vaarwel zei, begon zijn schrijverscarrière. Hij schrijft non-fictie, essaybundels en kinderboeken en in 1988 kwam dan zijn eerste roman uit, Roman Rusi, de Nederlandse vertaling volgde een jaar later, Russische roman. Met zijn roman De vier maaltijden brak hij in 1994 definitief door in de Nederlandstalige landen. Hij oogst veel succes en ontving in verschillende landen prijzen voor zijn boeken.
Het zat zo is het verhaal van zijn grootmoeder en haar Amerikaanse stofzuiger, deze domineerde de familie nogal en was reden tot grootse speculaties binnen de familie tot aan haar dood. En door middel van deze stofzuiger vertelt Shalev het levensverhaal van oma Tonja en je kan niet anders dan zeggen dat ze een kleurrijk figuur is en zelfs bij de lezer een diepe indruk nalaat, je kan je dus voorstellen wat het voor de familie moet zijn geweest.
En de manier waarop Shalev dit gedaan heeft, is indrukwekkend, het leven in het destijdse Israël komt helemaal tot leven maar hij schets vooral zijn familie, want familie blijkt enorm belangrijk te zijn en is het natuurlijk ook. Shalev's familie is er eentje van 'verhalen' en ieder lid bleek er zowat zijn eigen versie van te hebben. Deze familiale sfeer heeft Shalev treffend weergegeven, je zou er zo deel van willen uitmaken en ook al zijn er enkele foto's in het boek, je kan je echt een goede voorstelling maken van het leven daar bij oma Tonja, de auteur slaagt erin je verbeelding te prikkelen. 
Het zat zo is een vlot boek dat zeker een glimlach op je gezicht tovert en het laat je het belang inzien van familie. Het is ook een boek van 'verhalen', Meir Shalev wordt met recht en rede een uitmuntend verhalenverteller genoemd, dat kunnen we alleen maar beamen.

Uitgeverij: Ambo|Anthos (2010) - 233 blz.
Oorspronkelijke titel: Ha-davar haja kacha
Vertaling: Ruben Verhasselt

Geen opmerkingen: