Passagier 23 - Sebastian Fitzek

Tijdens een vakantie op het cruiseschip Sultan of the Seas verdwenen de vrouw en het zoontje van politie-psycholoog Martin Schwartz spoorloos. Niemand heeft ooit kunnen ophelderen wat er op die noodlottige reis is gebeurd en Martin blijft achter als een mentaal wrak. Hij heeft zich voorgenomen nooit meer één voet op een cruiseschip te zette, totdat hij vijf jaar later een mysterieus telefoontje krijgt van een oudere dame die beweert meer van de verdwijning te weten. Martin gaat terug naar het gewraakte schip en komt een verdwenen gewaand meisje op het spoor dat is teruggekeerd naar de Sultan - samen met de teddybeer van zijn zoontje.

****

Fitzek is een meester in het schrijven van originele en spannende boeken, dat bewijst hij keer op keer. Ook dit is zo'n boek waarbij je de neiging hebt om vlug te lezen, het kan niet rap genoeg gaan. 

Hij heeft een goed geconstrueerde plot uitgedacht, een plot die langzaam aan zijn geheimen prijs geeft. Veel actie ook wat je niet dadelijk verwacht op een schip. Maar zoals de schrijver aangeeft is dit luxe cruiseschip een kleine drijvende stad en verhoudingsgewijs gebeurt daar redelijk veel op, vele mensen op een betrekkelijk kleine oppervlakte die je dan ook nog niet eens kan verlaten. Na het lezen van dit boek is de lezer zich zeker bewust van de problemen die dit met zich meebrengt. De schrijver baseerde zich op bestaande verdwijningszaken op cruiseschepen, zelfs het aantal 23 is ongeveer een juist gemiddelde. In zijn uitgebreide nawoord licht hij dit toe. En we zijn dus weer een weetje wijzer. Hierbij moeten we er toch ook nog op wijzen dat het dankwoord zoals altijd weer een fraai stukje tekst is en meer dan de moeite waard om te lezen. En Fitzek heeft trouwens nog een verrassing in petto, na Over het boek en dankwoord volgt er nog een epiloog. Juist, een laatste verrassende plotwending die de bijna vergeten proloog verklaart.

Ook psychologisch gezien worden we hier wat wijzer. Martin is goed op de hoogte hoe hij getraumatiseerde kinderen best behandelt, alhoewel hij meldt dat collega's het niet altijd eens zijn met zijn visie. Maar ook over het onderwerp zelf geeft Fitzek blijk van een groot psychologisch inzicht in de materie.

Passagier 23 is een super spannend boek. Veel actie met zo nu en dan enige verdieping. Verrassende en originele plotwendingen alom. Het is een meer dan goed boek dat heel erg vlot leest en je gekluisterd houdt aan je al dan niet favoriete leesplaats. Fitzek is een topschrijver. 

Eerder: De therapie, De gijzeling, De wreker, De zielenbreker, Het experiment, De ogenverzamelaar, Wijd open 

Uitgeverij: The House of Books (2015) - 383 blz.
Oorspronkelijke titel: Passagier 23 - Vertaling: Lucienne Pruijs

Het kraaienmeisje - Eriksson & Sundquist

Midden in de nacht wordt in het besneeuwde struikgewas vlak bij een metrostation in Oslo het lichaam van een jongen gevonden. Het is volledig uitgedroogd en lijkt wel gemummificeerd. Hoofdinspecteur Jeanette Kihlberg wordt op de zaak gezet, maar tast in het duister. Wanneer er nog meer lichamen gevonden worden gaat het van kwaad tot erger.

Psychotherapeut Sofia Zetterlund raakt ondertussen gefascineerd door een van haar patiënten: Victoria Bergman, een vrouw die door mishandeling en misbruik in haar kindertijd ernstig beschadigd is. Dan wordt het lichaam gevonden van een jongen die onder behandeling is van Zetterlund.

Kihlberg en Zetterlund werken samen verder aan de zaak en er ontstaat een vriendschap tussen de twee vrouwen. Alle sporen wijzen naar Victoria Bergman, maar die lijkt spoorloos verdwenen...

***

Deze debuut thriller is het eerste deel in de trilogie De zwakte van Victoria Bergman. Eriksson en Sundquist delen een gezamenlijke interesse in een punkband, de ene is bassist en de andere producer en nu hebben ze zich dus gewaagd aan het schrijven van thrillers en niet zonder succes.

Het excessieve moordgehalte ligt redelijk hoog in dit boek. De schrijvers hebben hun creativiteit kunnen botvieren, maar niet zo dat het overweldigt. Het thema dat het meest domineert is echter familiale mishandeling en misbruik. Victoria Bergman vertelt haar verhaal aan de psychotherapeute en het klinkt zeer volledig. Als je al niet wist hoe erg kinderen getraumatiseerd en getekend raken na zulke ervaringen, dan weet je het nu wel.

Tussendoor volg je dan ook nog de moordenaar en weet je hoe alles in zijn werk gaat. Verschillende verhaallijnen die allemaal rond elkaar draaien. Toch een beetje bij de les blijven tijdens het lezen. Heden en verleden wisselen zich ook vaak af.

Doordat alles piekfijn wordt verteld, ontbreekt het wel aan spanning in dit boek. Als er dan al eens een spannende lijn was, werd die zo vaak onderbroken dat de spanning wegebde. Door de vertelstijl wordt het de lezer ook ongeveer duidelijk wat er zou kunnen gebeurd zijn en is de spanning er helemaal af. Niettemin leest het boek vlot en weet het toch te intrigeren.

Psychologisch gezien zijn er toch ook enkele bedenkingen. Zetterlund is beroepsmatig psychotherapeute en ja, dan krijg je psychologische overpeinzingen. Hoofdinspecteur Kihlberg komt niet goed verder in het onderzoek en zij wordt dan ook nog eens gehinderd door een verstoord gezinsleven. Zij geeft ook al heel wat psychologische inzichten ten beste. Als ze echter Zetterlund ontmoet en vriendschap met haar sluit, komt dit heel raar over, het klopt niet.

En het is niet voor niets een deel uit een trilogie, een open einde dus. Het is echter niet zo dat je vol ongeduld staat te wachten op het vervolg.

Al bij al een mooi boek, eentje met potentie, maar er is nog werk aan de winkel. Het thriller gehalte steekt hem in het geweld en de moorden, het spanningsgehalte en de psychologische uitwerking konden beter.

Uitgeverij: De Bezige Bij (2012) - 381 blz.
Oorspronkelijke titel: Kråkflickan - Vertaling: Elina van der Heijden

Genadeloos - Karin Slaughter

Inspecteur Will Trent lijkt, gesterkt door zijn liefde voor Sara Linton, eindelijk afscheid te kunnen nemen van zijn verleden. Maar wanneer zijn collega Amanda Wagner hem bewust buiten het onderzoek naar de moord op een jonge studente houdt, beseft hij dat de gebeurtenissen uit zijn jeugd hem nooit met rust zullen laten.

Will verricht zijn eigen speurwerk en keert daarvoor terug naar het weeshuis waar hij opgroeide. Daar treft hij onverwacht Amanda aan. De moord op de studente vertoont verrassende gelijkenissen met de eerste zaak die Amanda, destijds een van de eerste politievrouwen binnen het korps, ooit onder haar hoede had. Een zaak die direct verband hield met het geheim rond de geboorte van Will.

Zowel Will als Amanda zullen de demonen uit hun verleden moeten verslaan om te voorkomen dat er zich in Atlanta een nog grotere ramp zal voltrekken.

***

Karin Slaughter gaat in dit boek terug naar het verleden van Will maar vooral van Amanda. We spreken hier van de jaren 1974 en 1975. Amanda duikt hier samen met haar vriendin Evelyn Mitchell in een zaak van verdwenen prostituees. Ze waren bij de eerste vrouwelijke politieagenten en dit was toen duidelijk echt niet evident. Hoe zij behandeld worden door hun mannelijke collega's en zelfs hun meerderen, grenst aan het ongelooflijke, het was waarlijk een andere tijd. Gebrek aan respect, intimidatie en seksueel getinte en zelfs gewelddadige bejegeningen zijn schering en inslag in deze sector. Je kan je hier serieus vragen stellen over de professionaliteit van deze diensten.

Dit verhaal uit het verleden loopt gelijk op met het heden, dertig jaar later. Van in het begin voel je hoe deze verhalen zullen samenkomen. Het neemt enigszins de spanning weg, je weet immers waar de personages nu staan, in het heden. Maar desondanks blijf je gekluisterd aan het boek. De plot is ook al niet zo geweldig origineel en toch word je genoopt om verder te lezen. Vlotjes loodst Slaughter haar lezers zo naar het einde waar alle verhaallijnen netjes samenkomen. En zo zijn we weer een beetje wijzer ivm de protagonisten uit de serie.

Een vlot lezend boek dus deze Genadeloos maar zeker niet één van haar beste. Het miste spanning en originaliteit alsook de humor die maar sporadisch aanwezig was. Toch is het een aanrader en al helemaal omdat de lezer nu eindelijk de achtergrond kent van Will Trent en Amanda Wagner en de verhouding tussen deze twee.

Eerder: Versplinterd, Nachtschade, Zoenoffer, Een lichte koude huivering, Onzichtbaar, Triptiek, Trouweloos, Onaantastbaar, Genesis, Verbroken, Gevallen  

Uitgeverij: De Bezige Bij (2012) - 472 blz.
Oorspronkelijke titel: Criminal - Vertaling: Ineke Lenting

De man in het midden - Bart-Jan Kazemier

Ooit was Max Metzer een getalenteerd strafrechtadvocaat, maar zijn carrière is in het slop geraakt. Hij heeft zich neergelegd bij een leven in de marge. Dan krijgt hij uit het niets een baan aangeboden als persoonlijk advocaat van Michael van Leer, eigenaar van de grootste televisieproductiemaatschappij van de Benelux. Metzer accepteert het aanbod, maar één vraag blijft er in zijn hoofd rondspoken: waarom hij? Een bizarre moord en een raadselachtige code blijken het begin van een zenuwslopende zoektocht naar antwoorden. Terwijl hij een groots en angstaanjagend complot blootlegt, moet Metzer strijden voor het behoud van zijn identiteit in een wereld waarin alle waarheden lijken te kantelen.

***

Bart-Jan Kazemier heeft een goede complot thriller afgeleverd met De man in het midden, zijn misdaaddebuut trouwens. Hij studeerde af als taalkundige, woont in Amsterdam en is medeoprichter van This is propaganda, een onderzoeksproject over propaganda, politiek en de media. Info op hun blog of website.

En dit is meteen het grote thema van dit boek. Is er zoiets als een 'propagandamachine' en hoe werkt dit. Op de website is duidelijk dat dit kadert in een breder maatschappelijk fenomeen, zoiets als 'Big Brother'. De digitalisering van de maatschappij, alles letterlijk gevangen in digitale bytes, biedt hiervoor een structurele basis. De vraag hier is of verspreiding van informatie, zelfs nieuwsfeiten, kan zonder propaganda. Dingen om over na te denken, het is een thema dat her en der nog opduikt in fictie boeken.

Het verhaal is mooi opgebouwd, een raadseltje tussendoor, af en toe wat actie. Toch is het geen spannend boek, het ontbreekt aan vaart. Het einde doet wat surrealistisch aan alhoewel bij de lezer de vraag rijst of dit nu ook al niet aan de gang is en dit is wel zeker, toch in beperkte mate.

Kazemier heeft een heel mooi taalgebruik. Dat is een verademing in deze wereld van veelal vertaalde boeken. Subtiele woordspelingen zorgen voor een noot humor, prachtig om te lezen.

Zijn toch wel kleurrijke personages mogen er absoluut ook wezen. Niet dat ze zo geweldig zijn uitgewerkt maar ze spreken toch tot de verbeelding. Zo kan de politierechercheur haar vrouwelijke belangstelling voor Max niet onder stoelen of banken steken en het doet meer dan eens bij de lezer de mondhoeken krullen. Je verwacht dit ook niet van zo'n organisatie als de politie.

Een dikke drie sterren voor De man in het midden. Omdat het boek de spanning miste die je toch wel verwacht van een complot thriller, net geen vier. Maar het is zeker een aanrader, alleen al voor de prachtig geschreven tekst en het mooie taalgebruik.

Uitgeverij: De Bezige Bij (2014) - 365 blz.