In 1845 trok Henry David Thoreau de natuur in. Twee jaar lang verbleef hij in een huisje aan de oever van Walden Pond om te lezen, na te denken en te schrijven. Het resultaat was een tekst die een van de grote werken uit de wereldliteratuur zou worden. In Walden koppelt Thoreau wervelende natuurobservaties en filosofische bespiegelingen aan een pleidooi voor een betere samenleving. Meer dan honderdvijftig jaar na de eerste druk inspireert deze unieke tekst lezers wereldwijd nog steeds tot reflectie en bezinning.
Deze editie bevat ook De plicht tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Thoreau weigerde belasting te betalen aan een bewind dat slavernij en de oorlog tegen Mexico goedkeurde en werd daarvoor een nacht in de gevangenis gezet. Hij verdedigt het recht en zelfs de plicht van iedere burger om ongehoorzaam te zijn aan een onrechtvaardige regering.
Henry David Thoreau (Concord Massachusetts, 1817-1862) was een Amerikaanse essayist, leraar, filosoof, dichter, historicus en natuuronderzoeker van twee eeuwen geleden. En toch blijft hij actueel, in zijn eigen tijd had het boek iets minder succes maar uiteindelijk raakte dit boek toch nog uitgegeven vóór zijn overlijden. Verder schreef hij vele artikelen, essays, dagboeken en gedichten maar ook ruim twintig boeken. Hij is nu voornamelijk bekend voor zijn tweejaarlijkse verblijf in de hut aan Walden Pond die hij trouwens zelf bouwde op een ecologische en duurzame manier en doordat hij een nacht in de cel doorbracht omdat hij weigerde belastingen te betalen. Walden Pond is nog altijd een attractie, velen bezoeken het meer en de bossen er rond ook al staat de hut er niet meer. Maar hij heeft ook grote mensen geïnspireerd, zijn essay over burgerlijke ongehoorzaamheid was voor Mahatma Gandhi en Martin Luther King een belangrijk document, Thoreau is trouwens een vurig tegenstander van slavernij.
"Geen enkel mens heeft zijn ideeën welluidender en passioneler verwoord dan Henry David Thoreau" (Martin Luther King)
Het boek was al verschillende keren op mijn pad gekomen door het lezen van andere boeken over natuurbeschouwingen en lange wandelingen. En uiteindelijk heb ik me er dan toch maar aan gewaagd en zeker niet tot ontevredenheid. Ik kan wel niet zeggen dat het boek altijd even vlot leest, het is soms verwarrend geschreven met een niet zo meer een actueel taalgebruik, en niet altijd éven interessant.
Maar tóch is het een geweldig boek om te lezen. Het was zeer aanstekelijk en ook als je al aandacht had voor de natuur, wil je door het lezen van dit boek er toch nóg dieper induiken en ga je er anders naar kijken. Meer dan eens heb ik ook opzoekwerk gedaan om er meer over te weten te komen of om me dingen visueel te kunnen voorstellen. Thoreau bestudeert op een gegeven moment een strijd tussen rode en zwarte mieren, fantastisch hoe hij erover schrijft, je kan niet anders dan je laten meeslepen. Thoreau wordt ook wel eens beschouwd als de eerste milieuactivist.
Ook inhoudelijk heeft het boek véél te vertellen om je te laten inspireren. Thoreau houdt doorheen heel het boek een pleidooi voor eenvoud en tevredenheid. Hij fulmineert tegen bezit en hebberigheid. En dan heeft hij het niet alleen over materiele zaken zoals objecten als een huis, kleding of meubels maar ook over voeding. Hijzelf leeft in Walden Pond van een minimum aan voeding dat hij zelf zoekt, vangt of verbouwd. Hij handelt er echter ook mee om enkele andere basisproducten te kunnen kopen. De actualiteit spat van deze pagina's af, hij deed aan vasten en nam slechts 1 of 2 maaltijden per dag en laat dat nu net een super actuele thema's zijn, toch voor diegenen die met gezondheid bezig zijn en dat zijn er tegenwoordig nogal wat.
Thoreau filosofeert ook in het boek, boeiend en er valt al eens over na te denken. Thoreau brengt heel wat inzichten aan en dat hij zelf belezen is, zéér belezen, is duidelijk, hij heeft heel wat te vertellen.
Walden en De plicht tot burgerlijke ongehoorzaamheid is dan wel een boek van bijna 200 jaar geleden maar het kan absoluut nu ook zeer actueel zijn, of beter nog, het ís een actueel boek. Zoals ik al zei leest het soms verwarrend en moeilijk en moet je zinnen al eens herlezen, maar dan zijn er weer passages die enorm vlot lezen. Inhoudelijk is het boek zeer inspirerend. Hij pleit voor de terugkeer naar een eenvoudig leven met veel aandacht voor de natuur, weg van bezit en materialisme. Het is ook een pleidooi voor een meer innerlijk en filosofisch leven met en door de natuur. Zijn visie op 'de staat' kan zelfs nu nog vooruitstrevend genoemd worden. Absoluut een inspirerend boek. Eentje om bij de hand te hebben en zo tussendoor eens wat in te lezen.
Uitgeverij: De Bezige Bij (2005, 2015, 2019) - 398 blz. (399-418 Annotaties)
Oorspronkelijke titel: Walden; or, Life in the Woods (1854) en Civil Disobedience (1849)
Vertaling: Anton Haakman
Geen opmerkingen:
Een reactie posten