donderdag 14 november 2024

De bewaring - Yael van der Wouden

1961. Overijssel na de wederopbouw. De kogelgaten zijn weer gedicht, gebouwen langzaam weer opgebouwd, herinneringen aan de oorlog weggestopt.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot de nieuwe vriendin van haar broer plotseling voor de deur staat om bij haar de zomer door te brengen. Eva is in alles het tegenovergestelde van Isabel. Waar Isabel bedeesd en voorzichtig is, stampt Eva door het huis en trekt ze letterlijk alles uit de kasten.
Er beginnen kleine dingen uit het huis te verdwijnen: een lepel, een mes, een kom. Heeft Eva er iets mee te maken? Koortsachtig houdt Isabel de nieuwe vrouw in haar huis in de gaten, totdat ze - op het hoogtepunt van die zinderende zomer - een mysterieuze ontdekking doet.

***

Yael van der Wouden (Tel Aviv, 1987) woonde de eerste tien jaar van haar leven in een buitenwijk van Tel Aviv, het thuisland van haar moeder, waarna ze verhuisden naar Nederland, daar woonden de ouders van haar vader. In Utrecht studeerde ze Engels en haalde ze een bachelor in vergelijkende literatuurwetenschap met specialisatie in cultureel geheugen en landschap. Van der Wouden geeft les in creative writing en comparative literature in onder andere Utrecht, de Rietveld Academie in Rotterdam en de universiteit van Maastricht.
Yael van der Wouden beheerst drie talen, Hebreeuws, Engels en als derde Nederlands. Dit debuut schreef ze in het Engels, de taal waarin ze zich het gemakkelijkst uitdrukt. Ze besteedde echter wel zorg aan de Nederlandse vertaling, ze zorgde dat het boek de juiste vertalers kreeg, een jong iemand en eentje met ervaring en was zéér tevreden met het resultaat. Safekeep stond op de Shortlist van de Booker Prize 2024, een van de meest prestigieuze literaire prijzen ter wereld, een serieuze prestatie voor een Nederlandse schrijver.
Het verhaal speelt in de jaren 60 in een dorpse gemeenschap en dat is op zijn zachtst gezegd géén open maatschappij. Dit weerspiegelt zich in Isabel en lijkt zelfs wel uitvergroot bij haar. Ze heeft een starre en rigide visie en zo leeft ze ook, ze is er als de doods voor dat 'de hulp' wel eens wat zou kunnen stelen. Ze is alleen blijven wonen in het grote huis na de dood van hun moeder en waar ze in 1945 kwamen wonen met de hulp van haar oom. Haar twee broers konden echter niet vlug genoeg wegkomen. Louis is een luchthartige levensgenieter en versiert de ene vrouw na de andere en Hendrik is homoseksueel en woont samen met Sebastian.
Het boek valt uiteen in drie grote delen die elk over een afgebakend stuk in het verhaal gaan. In het eerste deel leren we de personages kennen, hoe ze in het leven staan en hoe de verhoudingen tussen hen liggen. Een veelbelovend deel.
In het tweede deel komt Eva dan tijdelijk bij Isabel wonen, ze zijn echt wel tegenpolen van elkaar. Isabel moet helemaal uit haar comfortzone komen en wordt uitgedaagd door de levenslustige Eva. Dit is een te lang uitgesponnen, traag en minder interessant stuk in het boek. Het ging steeds maar over hetzelfde ondanks het feit dat de situatie langzaam maar zeker escaleerde.
In het derde deel komen er dan historische feiten aan het licht waar ik nog niet veel van wist en te maken hebben met de Joodse achtergrond van de schrijfster. Eenmaal dat je dit door hebt, verloopt ook dit deel traag.
De bewaring is heel erg goed geschreven en heeft enkele sterke thema's. De sfeer en het tijdsbeeld van de jaren 60 heeft de schrijfster goed weten te treffen, je ziet het allemaal zó voor je. Het verhaal sprak mij echter niet aan en kon me niet zo boeien, vooral het tweede en langste deel was te uitgesponnen. De summiere uitdieping van de personages stond ook enkel in functie van het verhaal dat de auteur wilde vertellen en werd dus niet breder opengetrokken. Het had anders wel een betere duiding kunnen betekenen van de personages, en vooral dan dat van Isabel. Het werd helemaal niet duidelijk hoe ze tot zulk een star en rigide persoon is kunnen evolueren. Geen slecht boek, misschien had ik te hoge verwachtingen?

Uitgeverij: Uitgeverij Chaos (2024) - 299 blz.
Oorspronkelijke titel: The Safekeep
Vertaling: Fannah Palmer en Roos van de Wardt

Geen opmerkingen: