Andere waarden voor deze wereld
Wat er te veel is aan obsessie voor identiteit, is er te weinig voor de klimaatcrisis. We hebben nood aan specifieke waarden voor specifieke problemen, maar met toch één gemeenschappelijke hefboom: meer inlevingsvermogen. Bij identiteit moeten we er op een beschaafde manier voor zorgen dat iedereen kan zijn wie hij of zij is. En toegepast op de klimaatcrisis zouden we ons misschien beter eens wat meer inleven in de wereld die onze kinderen en kleinkinderen te wachten staat. En daarbij kan het echt geen kwaad om ook eens na te denken over de vraag of God nog een optie is in deze wereld. Een groter (lees: juister) godsbesef kan wellicht een boost betekenen voor de juiste waarden die we nodig hebben om op deze verhitte planeet te kunnen overleven.
Bob Michiels (1950) studeerde rechten en begon zijn carrière als advocaat aan de Antwerpse balie. Daarna stapte hij als bedrijfsjurist over naar de banksector waar hij bijna dertig jaar werkte voor één van de grootste Belgische grootbanken. Daar zat hij natuurlijk op de eerste rij om ons economisch en kapitalistisch systeem te leren kennen. Deze kille en keiharde financiële wereld waar alles draait om rendement en return on investment maakte hem geleidelijk aan bewust van andere, zachtere waarden zoals o.a. rechtvaardigheid, billijkheid, gelijkwaardigheid, medemenselijkheid en tolerantie. In 2018 kwam zijn eerste boek uit Terra Socialis en met De verhitte planeet is hij aan zijn vierde toe, ze gaan allemaal over maatschappelijk belangrijke en urgente thema's.
Zijn boek is opgedeeld in twee grote delen en een derde kleinere. De titel van deel 1 Teveel identitaire obsessie, maakt onmiddellijk duidelijk waar onze planeet teveel mee bezig is en dat is onze eigen identiteit. We blijken er obsessioneel mee bezig te zijn, in de gesproken en geschreven media zijn deze onderwerpen niet weg te denken, we worden er mee rond de oren geslagen zelfs. Het cultuurmarxistisch complot, Trump, hybride oorlogsvoering, black lives matter, woke obsessie en gendergevoeligheid zijn maar enkele van de besproken onderwerpen in het boek maar ze leiden allemaal tot polarisatie waardoor ze uiteindelijk schade toebrengen aan de politieke en democratische stabiliteit van een land en de wereld.
Deelaspecten van identiteit worden dus soms tot in het extreme uitvergroot maar in deel 2 Te weinig klimaatobsessie zegt Michiels is het tegenovergestelde waar ivm het klimaat, daar kan de ernst van de situatie niet genoeg uitvergroot worden. Michiels legt hier vele pijnpunten bloot en niet de minste is de steeds groter wordende kloof tussen de rijksten en de zwaksten van deze planeet. Zijn aandacht voor de noden van de volgende generaties is ook groot. Ontluisterende klimaatconferenties, kapitalisme, Overshoot Day, planetaire grenzen en klimaatprocessen zijn hier enkele van de vele onderwerpen.
En dan is er nog een korter derde deel Te weinig Godsbesef waarin hij stelt dat het echt geen kwaad kan om ook eens na te denken over de vraag of God nog een optie is in deze wereld. Enkele onderwerpen hier zijn Godsbewijzen, wiskundige schoonheid, universeel bewustzijn en bijna-dood-ervaringen.
Dit is absoluut een veelzijdig boek dat over allerhande onderwerpen gaat maar steeds met aandacht voor de maatschappelijke waarden ervan voor landen en de planeet. Michiels haalt vele auteurs, boeken en artikelen aan en hij bekijkt het vaak vanuit filosofische standpunten van filosofen door de eeuwen heen. Het boek is daardoor niet altijd even toegankelijk en het kost soms best wat moeite om mee te zijn. Maar Michiels heeft het wel steeds vlot gebracht en zijn schrijfstijl draagt daar toe bij, hij illustreert alles ook met praktische voorbeelden en dat bevordert het leesplezier. Een zekere filosofische interesse of het durven nadenken over algemene menselijke en geestelijke onderwerpen kunnen je hierbij helpen.
Bob Michiels is een belezen man, dat getuigen de vele uiteenlopende onderwerpen en de vele auteurs die hij citeert. En er wordt nagedacht, dat hij het in het boek ook heeft over Godsbesef, strekt hem zeker tot eer en valt absoluut te waarderen. De verhitte planeet is een boeiend boek met een belangrijke boodschap dat heel erg goed opgebouwd is.
'Meer rekening houden met de Ander én met de planeet, daar ligt de sleutel. Kortom, we hebben nood aan specifieke waarden voor specifieke problemen, maar met toch één gemeenschappelijke hefboom: meer inlevingsvermogen.' (Bob Michiels)
Uitgeverij: Aspekt (2023) - 417 blz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten