Precies een halve eeuw geleden voorspelden onheilsprofeten dat de mensheid afstevende op een catastrofe: uitputting van grondstoffen, milieuvervuiling, bevolkingsexplosie, gat in de ozonlaag. Stop de groei, klonk het overal, of de boel ontploft. Maar waarom kregen deze doemdenkers dan ongelijk? Hoe slaagden we erin om al die rampspoed af te wenden?
In zijn nieuwe boek legt filosoof en 'verbeterlijke optimist' Maarten Boudry uit hoe we de klimaatcrisis kunnen oplossen, zoals we ook eerdere ecologische rampen hebben afgewend. Fossiele brandstoffen maakten ons rijker en welvarender dan ooit tevoren, maar nu is het hoog tijd om ze vaarwel te zeggen. Dat kunnen we zeker, aldus Boudry, maar dan moeten we dringend uit een ander vaatje tappen. Bij een uitdaging van zo'n grote omvang kunnen we ons niet de luxe van ideologische dogma's en heilige huisjes veroorloven. We moeten het klimaatprobleem rationeel en pragmatisch aanpakken, we moeten groots en ambitieus denken, en we moeten vooral het hoofd koel houden. Als we daarin slagen, kunnen we er een prachtige eenentwintigste eeuw van maken.
Maarten Boudry (1984) is wetenschapsfilosoof, scepticus en auteur. In 2006 studeerde hij af als filosoof aan de universiteit van Gent en was er daarna tot 2018 actief als wetenschappelijk onderzoeker van de werkgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap. In 2019 kreeg hij als eerste de nieuwe Etienne Vermeersch leerstoel aan de UGent.
In 2019 verscheen zijn boek Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat, en toen was er de covid-pandemie. In de lente van 2021 vond de auteur dat het boek een update nodig had maar hij besefte dat hij beter een geheel nieuw boek kon schrijven ipv het te herwerken en uit te breiden. En zo geschiedde.
Boudry is wel filosoof maar hij focust voor de oplossingen van de klimaatcrisis volledig op de wetenschap, heel het boek is trouwens zo goed als een pleidooi voor kernenergie. Daarnaast polariseert hij enorm, hij maakt een onderscheid tussen profeten en tovenaars, de eersten zijn begeesterd door idealen maar bieden geen oplossingen, de tovenaars zijn dan diegenen die streven naar groei en zij zorgen voor oplossingen. Klimaatactivisten horen voor hem thuis in de categorie profeten en wetenschappers zijn dan de tovenaars.
Dit boek is een zeer eenzijdige kijk op de klimaatproblematiek. De klimaatcrisis is trouwens ook maar een deel van de problemen waar onze aarde voor staat en daar rept hij met geen woord over. Volgens Boudry heeft alleen de wetenschap en de groei ervan een oplossing te bieden en hij weigert te zien dat de problemen deels het gevolg zijn van diezelfde groei en wetenschap.
Hij beweert in het boek dat hij de waarheid niet in pacht heeft, en dat verder discussiëren en meningsverschillen van belang zijn, maar hij trekt zo van leer tegen andere visies en meningen en dan zeker van klimaatactivisten dat dit een loze uitspraak is, hij meent het wel degelijk beter te weten. De term arrogantie kwam in mij op, net hetgeen waar hij anderen van beticht. Hij denkt dat wij gedurende de afgelopen decennia problemen hebben opgelost en dat dit in de toekomst ook zeker zo zal zijn. Hij beweert zelfs dat we nu beter bezig zijn dan voorheen en dat de belangrijkste schade door onze voorouders is aangericht. Dit is toch echt wel een totaal foute aanname.
Wetenschap speelt uiteraard een zeer belangrijke rol voor de toekomst van onze aarde, maar er zijn nog andere dimensies die in een mentaal en sociaal gezond leven niet weg te denken zijn.
Ik heb me vaak geërgerd tijdens het lezen van dit boek, Boudry mag dan wel positiviteit en optimisme prediken, er was veel negativiteit en kritiek te lezen tegenover andere meningen dan die van hem. Dit was geen positief onderbouwd maar eerder een veroordelend boek met foute aannames.
Uitgeverij: Prometheus (2021) - 142 blz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten