Verwilderd - Richard Powers

Hoe vertellen we onze kinderen de waarheid over deze prachtige, bedreigde planeet?

Astrobioloog Theo Byrne heeft een veelbelovende manier gevonden om de hele kosmos af te speuren op zoek naar leven. Daarnaast ontfermt hij zich sinds de dood van zijn vrouw in zijn eentje over de opvoeding van zijn hoogbegaafde negenjarige zoon. Robin is een innemende, zachtmoedige jongen die graag urenlang gedetailleerde tekeningen van bedreigde dieren maakt en die van slag raakt bij het minste slechte nieuws over het klimaat. Hij wil de missie van zijn overleden moeder voltooien: de natuur van de ondergang redden.

Hij staat ook op het punt van school te worden gestuurd, omdat hij een klasgenoot in het gezicht heeft geslagen. Theo zal zijn heil uiteindelijk zoeken in een experimentele neurofeedbacktherapie voor hem. En ondertussen neemt hij de jongen mee naar andere planeten, terwijl hij tegen beter weten in Robins pogingen ondersteunt om de aarde te redden.

Verwilderd is het relaas van de compromisloze liefde van een vader voor zijn zoon en is Richard Powers' intiemste en aangrijpendste roman tot nu toe.

***

Richard Powers schreef sinds 1985 toch verschillende boeken ook al zijn het er niet zoveel als je de tijdspanne in acht neemt, hij ontving wel een hele waaier aan prijzen en wordt enorm gewaardeerd als auteur. Tot in de hemel werd zelfs bekroond met de Pulitzerprijs, Verwilderd is voorlopig zijn laatste roman.

Het is toch een enigszins speciaal geconstrueerd verhaal, Theo Byrne is de ik-persoon en op deze manier wordt het verhaal van zijn gezin verteld en dan voornamelijk dat van zijn hoogbegaafde zoon Robin en in relatie tot zijn overleden vrouw die klimaatactiviste en -lobbyist was. Robin is gegrepen door haar verhaal en begrijpt niet waarom de mens zichzelf, het klimaat en in uitbreiding de planeet naar de knoppen wil helpen. Zijn interesse hierin is eindeloos en resulteert vaak in woede uitbarstingen. De samenleving kan en wil hier duidelijk niet in meegaan en het wordt dus een moeilijke evenwichtsoefening voor Theo, de vader om zijn zoon toch een plaats te geven in deze wereld.

Eén van de trucs van Theo is dat hij samen met zijn zoon naar verschillende planeten reist, hij speurt immers de hele kosmos af naar planeten waar leven op zou kunnen te vinden zijn, het is zijn levenswerk. Op deze manier leert hij ook allerlei wetenschappelijke dingen aan zijn zoon en Robin vindt hierin ook een zekere rust, want hij is verder een enorm actieve jongen. Deze reizen naar planeten staan tussendoor als aparte hoofdstukken in het boek.

Theo laat zijn zoon uiteindelijk ook deelnemen aan een neurofeedbacktraining die nog in de kinderschoenen stond in het boek maar ondertussen een erkende therapievorm is. Ze richt zich op het in balans trainen van de hersengolven of activiteit. Interessant om hier een en ander over aan de weet te komen en meteen een van de redenen om het boek te lezen. Het gaat er ook om dat de samenleving geen blijf weet met uitzonderlijke mensen ook al zouden ze van onschatbare waarde kunnen blijken voor de toekomst van onze planeet.

Daarnaast krijg je met het lezen van dit boek ook weer meer waardering voor de kleine dingen in het leven. Robin kan nog verwonderd zijn en dit zijn we, of de meesten onder ons toch wel verleerd. Het stemt tot nadenken.

Ik kan nu wel niet zeggen dat Verwilderd een aangrijpend boek is geworden, het heeft zeker zijn momenten wanneer vader en zoon tijd met elkaar doorbrengen en als het niet altijd naar wens gaat, voor geen van beiden. Er zit toch wel heel wat wetenschap in het boek en dit is niet altijd in symbiose met het persoonlijke verhaal van het gezin. Maar het is wel een boek om over na te denken en kan je eventueel een aanzet geven tot 'verwondering'.

Eerder: Tot in de hemel

Uitgeverij: Atlas Contact (2021) - 294 blz.

Oorspronkelijke titel: Bewilderment

Vertaling: Jelle Noorman