Een jonge vrouw schrijft op wat haar sinds de dood van haar vader is overkomen, een reeks gebeurtenissen die haar leven volkomen op zijn kop heeft gezet. Dat zij er verslag van doet is een wonder: haar vader heeft haar van de wereld afgesloten gehouden, haar taal is een eigengemaakt mengsel van alledaagse spreektaal en de taal van de Mémoires van de Duc de Saint-Simon, een veeldelig achttiende-eeuws boek dat toevallig in huis aanwezig is. Maar in die taal weet zij des te schrijnender op te roepen wat er in haar leven allemaal is misgegaan; de krachttoer alles in taal om te zetten en de onmogelijkheid de bizarre en ijzingwekkende voorvallen een plaats te geven in haar wereld, geven Het meisje dat te veel van lucifers hield een adembenemende en ontroerende kracht.
***
Gaétan Soucy studeerde fysica, filosofie, literatuur en Japanse taal in Montréal. Hij doceerde er filosofie en schreef vier boeken voor hij in 2013 op 55 jarige leeftijd overleed. Zijn eerste roman, l'Immaculée conception (Onbevlekte ontvangenis) verscheen in 1994. Zijn derde boek Het meisje dat te veel van lucifers hield leverde hem de publieksprijs op de Salon du Livre de Montréal 1999 op en de prijs van de Académie des lettres du Québec 1999 en hij brak er internationaal mee door.
Dit boekje is wel speciaal te noemen. Vooreerst is er het taalgebruik. Doorheen het lezen wordt duidelijk dat de schrijfster van het dagboek zich bedient van de taal die ze leest in eeuwenoude boeken die een beschrijving zijn van gebeurtenissen en personages aan het Franse hof tijdens de laatste regeringsjaren van de Zonnekoning tot 1723. Ze heeft op het landgoed niet veel anders te doen in haar vrije tijd als hierin te lezen. Hoe ze dit heeft geleerd, wordt niet duidelijk, zij en haar broer zijn immers in totale eenzaamheid opgegroeid onder het juk van hun godsdienstwaanzinnige vader.
Inhoudelijk krijgt de lezer ook een en ander voor zijn kiezen. Wat deze kinderen meemaken is waanzinnig, hoe gruwelijk blijkt maar naarmate je verder komt in het boek. Gaétan Soucy heeft dit mooi opgebouwd en daardoor zit er ook een zekere spanning in het verhaal. De ontknoping van het verhaal is grotesk, je waant je in een Middeleeuwse scène met moderne attributen weliswaar. En dan is plots het verhaal gedaan, je blijft zitten met vragen en toch is het een mooi einde.
Het boek roept gemengde gevoelens op. Het leest niet altijd even boeiend en toch blijf je verder lezen. Na het dichtslaan krijg je zelfs zin om passages terug te gaan herlezen. Eigenlijk was het een huzarenstukje om dit boek geschreven te krijgen, helemaal niet simpel. De auteur moet zich serieus ingelezen hebben om tot dit resultaat te komen, alles klopt. Het boekje laat een diepe indruk na, alleszins toch op mij.
Uitgeverij: Querido (2002) - 176 blz.
Oorspronkelijke titel: La petite fille qui aimait trop les allumettes
Vertaling: Han Meijer
Geen opmerkingen:
Een reactie posten