1992. De tienjarige Gabriel woont met zijn Franse vader, Rwandese moeder en zusje Ana in een van de betere expatbuurten van Burundi. Zijn gelukkige en bevoorrechte jeugd wordt bruut verstoord, eerst door de scheiding van zijn ouders en vervolgens door de burgeroorlog en het gruwelijke drama in buurland Rwanda. De onrust doet Gabriel beseffen dat hij niet alleen kind is, maar ook halfbloed, Frans, Tutsi...
Te midden van de chaos vindt Gabriel zijn toevlucht in boeken. Hij creëert een aparte wereld, een fort van boeken, om aan de wreedheden om hem heen te ontsnappen. Klein land is een ongekend debuut, donker en licht, vol tragiek maar ook humor.
****
Gaël Faye is hiphopartist van Frans-Rwandese afkomst die tot nu twee albums uitbracht, eentje met de groep Milk Coffee & Sugar en een soloalbum. Klein land is zijn debuutroman. Faye is geboren in Bujumbura in Burundi en het hoofdpersonage in dit boek doet verdacht veel denken aan hemzelf. Gabriel oftewel Gaby is in 1992 ook net 10 jaar en zoon van een Franse vader en Rwandese moeder zoals de auteur en het verhaal speelt zich af in Bujumbura.
Iedereen die oud genoeg was in 1994 herinnert zich de gruwelijke burgeroorlog in Rwanda tussen de Hutu's en Tutsi's, het was een genocide van ongekende omvang op 100 dagen tijd. Deze zorgde voor een gigantische stroom Tutsi-vluchtelingen die in de jaren voorafgaand aan de Rwandese genocide al opgang was gekomen. Het waren vreselijke beelden.
Dit verhaal wordt verteld vanuit het oogpunt van een kleine jongen die in Bujumbura woont met zijn ouders en zusje en hij trekt veel op met enkele zeer goede kameraden. De toestand verslechtert gaande weg en deze evolutie begint onder je huid te kruipen tijdens het lezen. Op een redelijk korte tijd valt het leven van Gaby uit elkaar, zijn ouders gaan uit elkaar en door deze oorlog krijgt de vriendschapsband tussen de kameraden ook een serieuze knauw.
Hoe een land zo in een burgeroorlog kan duiken en waar de ene etnische groep een andere zoveel haat en dood kan brengen, is niet te begrijpen. Gaël Faye heeft deze oorlog op een sublieme wijze in beeld gebracht, niet sensationeel maar op een zeer integere wijze met respect en begrip voor de mensen. Het onderscheid tussen daders en slachtoffers is onder de gewone bevolking niet duidelijk, langs beide kanten zijn ze in feite zowel dader als slachtoffer en zijn er alleen maar verliezers.
De auteur heeft dit zware thema op een luchtige wijze gebracht door een humoristische schrijfstijl en dit kan niet anders dan geapprecieerd worden. De klemtoon in dit boek ligt niet helemaal op de oorlog zelf ook al is dit het grote thema. Het is de ontwikkeling van de jonge Gaby die aan de hand van deze burgeroorlog verteld wordt, het kan ook niet anders dan dat deze oorlog een alomvattende en beslissende invloed heeft op hem en dat de jongen dit voor het leven meedraagt.
Klein land is een prachtig boek dat ik zeker kan aanbevelen. Het verhaal kwam in het eerste deel van het boek niet goed op gang voor mij persoonlijk maar het is dan ook een soort boek dat ik normaal niet gemakkelijk lees. Naarmate het boek vorderde, ging het vlotter en werd ik toch gecharmeerd door het verhaal, voor zover dit mogelijk is met een verhaal over zulke haat en gruwel. En toen was ik blij dat ik dit wel gelezen heb en het zelfs kan aanraden.
Uitgeverij: Hollands Diep (2017) - 206 blz.
Oorspronkelijke titel: Petit Pays
Vertaling: Liesbeth van Nes
Geen opmerkingen:
Een reactie posten