maandag 27 januari 2025

Luister - Sacha Bronwasser

In 1989 vertrekt de twintigjarige Marie halsoverkop uit Nederland. Ze gaat in Parijs aan de slag als au pair. De stad, de taal, het werk in een ingewikkeld Frans gezin; in alle opzichten is het een harde reset.
Haar volwassenwording, zo lang geleden, wordt in 2015 opgerakeld door de aanslagen in Parijs, waarbij een oud-docent betrokken is.
In Luister ontwart Marie de knoop van haar eigen geschiedenis.

**

Sacha Bronwasser (Rijswijk, 1968) studeerde na haar middelbare school aan een kunstacademie in Breda, een jaar aan de Sorbonne in Parijs en daarna kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Ze was twintig jaar journaliste voor de Volkskrant waar ze schreef over beeldende kunst, ze schreef bijdragen voor diverse tentoonstellingscatalogi van musea, werkte als curator en presentator. In 2019 debuteerde ze als romanschrijfster met Niets is gelogen. Haar tweede roman Luister werd een publiekssucces, hij stond op de shortlist van de Libris Literatuur Prijs 2024 en kende verschillende herdrukken.
Het verhaal is opgebouwd in vijf grote delen en daarvan speelt het grootste deel zich af in de jaren tachtig, van 1986 tot 1990. De korte proloog speelt in september 2021 in Parijs en het is van hieruit dat heel het verhaal verteld wordt, samen met het laatste deel vormt het het raam voor heel het boek. Marie reconstrueert de gebeurtenissen in de jaren tachtig en deze vertelt ze aan Flo, haar voormalige docente aan de fotografieschool in de stad A. in Nederland. Speciaal deze aanpak en ik moet zeggen dat het mij niet aantrok, integendeel, persoonlijk vond ik het eerder ambetant ook al was er goed langs te lezen.
Het laatste deel speelt dan in 2015 en dit is het 'Verhaal van Flo'. Vanuit de proloog weet je dat het gaat over een aanslag in Parijs op een vrijdag de dertiende en dat Flo daarbij betrokken was. Ik veronderstel dat dit deel erbij geconstrueerd is om het raam te creëren waarin het eigenlijke verhaal te vertellen dat rond een gebeurtenis in 1989 gebouwd is. Op het einde van het middelste derde deel kom je dan deze te weten. Dit was een zéér verrassende plotwending moet gezegd maar ook het enige verrassende en interessante. Verder speelde de auteur met de chronologie, zo speelt deel drie zich af tussen deel 1 en deel 2.
Inhoudelijk kon ik niet veel met dit verhaal, soms had ik de indruk dat Bronwasser een historische schets wilde geven van de jaren tachtig en dan nog voornamelijk over de aanslagen in Parijs, het leek soms een geschiedenisles. De val van de muur kwam ook nog ter sprake maar verder ging het niet. Uiteindelijk bleek het over iets heel anders te gaan en was het een soort van 'coming of age' oftewel een volwassenwording waar het om draaide. Ergens in het boek staat: 'in vogelvlucht is alles een banaal verhaal' en voor mij voelde dit boek inderdaad zo. Het verhaal was op die ene plotwending na, zwak en oninteressant, ik heb me vaak afgevraagd waarover het nu eigenlijk ging. En dan lagen de personages me ook al niet met Flo als uitschieter, wat een irritant persoon!
Wat wel boeiend en goed geschreven en beschreven was, was de tijdsgeest van deze jaren tachtig, daar kon ik me heel erg iets bij voorstellen, het waren immers ook mijn jaren. Heel het boek draait rond het au pair zijn en dat kende ik wel maar nu kan ik me er een beeld bij vormen. Bronwasser was zelf rond die tijd in Parijs een au pair en ze heeft dit dan ook levendig verteld.
Luister is helemaal niet slecht geschreven en wat ook fijn was, was dat het toch enige inspanning vergde van de lezer. Inhoudelijk was het echter helemaal niet mijn ding, het grootste deel heb ik me er echt moeten toe zetten om door te lezen, dat ik het boek las voor de plaatselijke leesclub hielp hier wel bij, anders had ik het misschien voor bekeken gehouden. Het boek was dan wel niets voor mij maar Sacha Bronwasser kan zeer zeker schrijven. 

Uitgeverij: Ambo|Anthos (2023) - 254 blz.

Geen opmerkingen: