maandag 7 oktober 2019

Oom Petros en het vermoeden van Goldbach - Apostolos Doxiadis

Oom Petros is het zwarte schaap van de familie. Als een kluizenaar leeft hij in een buitenwijk van Athene, zijn tijd verdrijvend achter het schaakbord en in de tuin. Als je niet beter wist, zou je denken dat hij een mislukkeling was.
Maar zijn jonge neefje ontdekt dat het niet zo eenvoudig is. Want Oom Petros, komt hij te weten, was eens een gevierd wiskundige, briljant genoeg om zich te storten op een van de hardnekkigste problemen uit de geschiedenis van de wiskunde: het vermoeden van Goldbach. Hoe eenvoudig dit ook klinkt - ieder even getal is de som van twee priemgetallen -, het verzet zich al eeuwen tegen pogingen het te bewijzen.
Oom Petros' queeste bracht hem in contact met enkele van de meest beroemde wiskundigen van deze eeuw - Alan Turing, Kurt Gödel en de Indiër Ramanujan. Maar zijn eenzame strijd het onmogelijke te doen leidde louter tot wanhoop en gekte, niet tot resultaat. Totdat zijn jonge neefje de beerput van zijn gestrande carrière weer opentrekt en hem ertoe beweegt een laatste keer het mystieke rijk van de zuivere wiskunde te betreden.

****

Apostolos Doxiadis' eerste interesses waren poëzie, film en theater. Op school ontdekte hij echter een mateloze interesse in wiskunde en zo verliet hij op 15 jarige leeftijd Athene om aan de Colombia University in New York een bachelor opleiding wiskunde te volgen en daarna in Parijs de masteropleiding. In 1975 keerde hij terug naar Griekenland.
Dit boek schreef hij in 1992 maar in eigen land kreeg het geen erkenning. Met de Engelse vertaling in 2000 brak hij echter internationaal door. Ook zijn graphic novel Logicomix uit 2009 kwam wereldwijd op de bestsellerslijsten.
Oom Petros is vooral geïnteresseerd in getallenleer en voelt een innerlijke drang om beroemd te worden in zijn vak, geniaal als hij is moet dit geen probleem zijn. Hij kiest een niet bewezen stelling die hem naam en faam kan bezorgen àls hij er in slaagt deze te bewijzen.
Het boek bevat enkele wiskundige formules en stellingen maar je moet niet verwachten dat je ingewijd gaat worden in de beginselen van de wiskunde en in dit geval de getallenleer. Het boek is veel meer dan dit. Het is roman met een psychologische invalshoek en is zo nu en dan zelfs filosofisch. Er staan interessante bevindingen in die je zelf laten filosoferen, of toch tenminste doen over nadenken. Neemt niet weg dat je ook op wiskundig vlak de neiging krijgt om dingen te gaan opzoeken en er andere lectuur bij open te slaan. Doxiadis weet de interesse van de lezer absoluut te prikkelen, je wil 'meer'.
Dit was echt een fijn boekje om te lezen. Het is een interessant verhaal dat je doet nadenken en als onverwacht toemaatje wordt je ook nog eens ontroerd. Dat moet je maar kunnen in een boek met als rode draad wiskunde.

Uitgeverij: De Bezige Bij (2000) - 190 blz.
Oorspronkelijke titel: O Theios Petros kai i Eikasia tou Goldbach (1992)
Vertaling door de auteur: Uncle Petros and Goldbach's Conjecture (2000)
Vertaling: Peter Out

Geen opmerkingen: