Sinds achthonderd jaar, generatie na generatie, heeft de familie van Aga Dja een centrale positie in de stad. Al zolang ze er wonen brengen ze de geestelijk leider van de moskee voort. De imam is een belangrijke man, maar zeker zo belangrijk is Aga Dja: een groot tapijthandelaar die aan het hoofd staat van de bazaar. De rechtvaardige koopman leeft volgens de richtlijnen van de Koran en gebruikt zijn macht voor het welzijn van de mensen om hem heen.
Als er een radicale stroming onder de ayatollahs ontstaat en Khomeini in Parijs een omwenteling voorbereidt, komt de Iraanse samenleving onder druk te staan. Vrienden worden vijanden. Liefde wordt haat. Zelfs Aga Djan kan het tij niet keren.
****
Kader Abdolah groeide op in Iran in een streng religieuze familie. Van zijn 12e was hij al heel erg geïnteresseerd in de Westerse literatuur. In 1977 studeerde hij in Teheran af als natuurkundige en hij sloot zich in die periode aan bij een linkse politieke partij die zich verzette tegen het bewind van de Sjah en later dat van de ayatollahs. Hij schreef toen al voor een illegaal blad en publiceerde in 1980 twee clandestiene verhalenbundels. In 1985 moest hij vluchten en in 1988 belandde hij in Nederland waar hij nog steeds woont, werkt en schrijft. Hij publiceerde columns in de Volkskrant en in 1993 debuteerde hij met De adelaars. Sindsdien schreef hij heel wat romans waar hij ook verschillende prijzen voor ontving.
Dit boek vertelt de historische gebeurtenissen in Iran aan de hand van een Iraanse familie in Senedjan. In het huis van de moskee wonen drie neven en hun gezinnen: Aga Dja, de koopman die leiding geeft aan de traditionele bazaar in de stad en dus een zeer belangrijk man in de gemeenschap, Alsaberi, de iman van het huis die aan het hoofd van de moskee staat en Aga Shodja, de moázin van de moskee.
Het verhaal begint als alles nog redelijk vredevol is onder het bewind van de Sjah ook al begint er al een en ander te roeren. In 1979 is er de Iraanse Revolutie en komt ayatollah Khomeini aan de macht. De sjah-dictatuur wordt vervangen door een al even repressieve religieuze dictatuur gebaseerd op de islamitische wet, de sharia. Van 1980 tot 1988 voert Irak oorlog tegen Iran waarin Irak en zijn dictator Saddam Hoessein gesteund worden door het Westen.
Het was heel erg boeiend om deze historische gebeurtenissen te lezen aan de hand van een fictief verhaal. Daarnaast is het ook een verhaal over familiebanden, vriendschappen en de rijke Iraanse cultuur.
Kader Abdolah zegt over zijn boek: Ik heb dit boek voor de westerse wereld geschreven. Het
gaat over mensen, over kunst, over religie, over seks, over film, over
het belang van radio en televisie. Ik heb geprobeerd de gordijnen opzij
te schuiven en de islam als levenswijze te laten zien. Wat getoond wordt
heeft ook mijzelf verrast. In Het huis van de moskee verwerk ik
passages uit de Koran. Het gaat mij om de geest van de Koran als boek en
de wereld die daaromheen is ontstaan, niet om de Koran als religieuze
leidraad.
Een boeiend boek Het huis van de moskee. Het geeft een goed beeld van Iran, zijn recente geschiedenis en cultuur maar ook van de islam. Kader Abdolah heeft dit meeslepend verteld. Vooral de traditionele wijsheden en de rijke Iraanse en islamitische cultuur spreken aan. Een boek om over na te denken.
Uitgeverij: De Geus (2005) - 410 blz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten